De Balkan naar Servisch inzicht
Griekenland, Bulgarije en Servië zijn jonge staten maar oude landen. Servië is een land dat in het begin van de Middeleeuwen, ergens tussen de achtste en de negende eeuw is ontstaan onder de naam Rascia. Rascia strekte zich in oorsprong uit van Ravenna in Italië tot voorbij Skopje in Macedonië. De hoofdstad was Ras. Die stad bestaat tegenwoordig nog en ligt 40 km ten noorden van Kosovo.
» Het Servische Koninkrijk is in 1170 ontstaan toen de Nemanjic-Stefanovici als vorsten gekroond werden door de keizer van Byzantium. Hij koos tot zijn hoofdstad Prizren in het huidige Kosovo. Veel van het land was in het bezit van de Grieks orthodoxe kerk. Metochia zoals het daar ook wel wordt genoemd betekent letterlijk Land van de Kerk.
De latere Servische ‘keizer’ Dusan, die een gebied had dat gelegen was tussen de vier zeeën, de Zwarte, de Egeïsche, de Thyreense en de Adriatische, noemde dat het rijk van alle Serviërs, Grieken, Arnauten en Arbanassen. De verovering door de Turken heeft de Serven teruggezet naar het jaar 0Hij was Grieks van moeders kant en van Servische afstamming via zijn vader. Een aantal vrouwen uit zijn familie zijn aan de Albanese en Russische adel uitgehuwelijkt. De wapenschilden van Servië, Rusland en Albanië hebben daarom alle drie de dubbelkoppige adelaar die van oorsprong Byzantijns is.
Dusan regeerde in de 14de eeuw en de twee hoofdsteden van zijn rijk waren Skopje en Seres. Seres is in Noordoost Griekenland gelegen. Servie was in zijn tijd een vooruitstrevend Europees land. De verovering door de Turken heeft de Serven teruggezet naar het jaar 0. 500 jaar lang zijn ze op dat niveau blijven staan. In de 13e eeuw werd op het slagveld van Kosovo de opmars van sultan Osman gestuit. Een leger van 100.000 Serviërs voerde oorlog tegen 300.000 Turken. De Serven leden wel nederlagen maar het resultaat was dat verovering van Europa voorlopig werd gestaakt. De Serven werden in het Turkse rijk opgenomen. Door de bloedige oorlog tegen de Serven waren de Turken een tijd lang niet meer in staat een directe bedreiging voor Europa te vormen.
De verhouding tussen de verschillende etniciteiten is onder het Turkse bewind altijd lastig geweest. De Slaven op de Balkan leefden vooral als boeren in de vruchtbare valleien bij de rivieren. Van Servisch-orthodox werd Kosovo langzaam in meerderheid Albanees en moslim al hebben de bevolkingsgroepen elkaar eeuwenlang aardig in evenwicht gehoudenDe Grieken leefden in de steden en de Albanezen waren rondtrekkende nomaden. Serven waren niet rijk, maar zij hadden toch in het algemeen ruim voldoende om van te leven. Zij bouwden stenen huizen en kerken. Alleen al in Kosovo en Metochia stonden er voor de Albanese coup 1300 Servisch-orthodoxe kerken en kloosters. De Albanezen trokken met hun kudden van schapen en geiten door de bergen van Kosovo. Ze leefde in tenten en andere tijdelijke behuizingen. Er zijn Albanese monumenten bekend. De vroegste documenten die zicht geven op de etnische samenstelling van Kosovo zijn de kloosterregisters uit de 13e en de 14e eeuw. Daaruit zou moeten blijken dat destijds ongeveer 2 procent van de bevolking Albanees was, maar hoe nauwkeurig de registers t.a.v. de rondtrekkende nomaden waren is niet duidelijk. Na de Osmaanse verovering van Griekenland en Bulgarije trokken veel Albanezen naar het toen nog Servische Kosovo en Metochia. Toen dat later ook onder Turkse juk door moest verruilden de Albanezen massaal het christendom voor de islam.
In dezelfde tijd trokken veel Serviërs, na een paar mislukte opstanden, uit Kosovo weg naar het Noorden. Van Servisch-orthodox werd Kosovo langzaam in meerderheid Albanees en moslim al hebben de bevolkingsgroepen elkaar eeuwenlang aardig in evenwicht gehouden.
De grote Albanese meerderheid in Kosovo is van vrij recente datum. Zij is het product van de anti-Servische bevolkingspolitiek onder de Italiaan Mussolini en de Kroaat Tito. Onder Mussolini hadden de Albanezen hun Groot Albanië, waar hun de gelegenheid geboden werd om in Kosovo wonende Serven te verdrijven en te vervangen door verse immigranten uit Albanië. Na de tweede wereldoorlog werd Joegoslavië een communistische republiek onder de Kroaat Josip Broz of Tito. Die had begrip voor de Albanezen. Na afloop van een serie etnische onlusten in de jaren ’60, verleende hij hun in 1974 een vorm van autonomie. Hij verbood de Servische verdrevenen terug te keren, terwijl de immigratie van Albanezen gewoon verder ging. Langs deze weg hebben de Serven in de zeventiger jaren hun meerderheid in Kosovo definitief verloren.
De Albanezen woonden sinds mensenheugenis in een gebied dat ongeveer het huidige Albanië omvat. Ze zijn te onderscheiden in Zuidalbanezen en Noordalbanezen, Tosken en Gegen. Zij spreken de Toskisch en Gegisch, welke twee talen samen het Albanees vormen. Pas in 1972 werd er een officiële Albanese taal ingevoerd, voornamelijk gebaseerd op het Toskisch. Tegenstanders van het unitarisme, vooral natuurlijk Gegen, accepteerden de hun opgelegde nieuwe taal niet, omdat die zijn bestaan te danken had aan de autoritaire communistische partij die vooral uit Tosken bestond. Hoe dan ook, het gaat om een taal die de gemiddelde ‘Albanese Kosovaar’ moeilijk verstaat en amper spreekt. In Kosovo spreekt men een taal die ze Skip noemen, en zich zelf noemen ze zich Skipetaren[1].
Skipetaren zijn de afstammelingen van soldaten uit de Ottomaanse legers, die de Balkan eeuwenlang in naam van de Turken onderdrukt hebben. Zij hebben het gebied fanatiek proberen te islamiseren. Ze zijn nu in Noord Albanië, Zuid Kosovo, Metochia en Noordwest Macedonië gevestigd. Skiptar betekent letterlijk ‘leger dat Skopje overwon’. De Skipetaren eisen half Macedonië op en ook Noordwest Griekenland.
Het Skip is een mengtaal van Servo-Kroatisch, Turks, Albanees, Macedonisch, Grieks en Romane. Romane is de taal van de Roma die wij hier zigeuners noemen. Veel Skipetaren beweren dat alleen zij het correcte Albanees spreken, terwijl de Tosken en Gegen een dialect spreken van het Skiptaars.
Albanezen beschouwen zich sinds de val van het communisme als van Illyrische afkomst. Waarschijnlijk omdat de Illyriërs het oudst bekende volk van de Balkan zijn. Een nadeel van deze theorie is dat de Illyriërs geen tastbare sporen achtergelaten hebben die deze theorie zouden kunnen onderbouwen. Archeologen die in het gebied hebben gewerkt, hebben er alleen Dardaanse artefacten gevonden naast de bekende Griekse, Romeinse, Byzantijnse en Slavische overblijfselen. Voor de slag op het Merelveld (1389) waren er geen Skipetaren bekend als inwoners van Kosovo. Er zijn geen Byzantijnse, Servische, Roemeense, Bulgaarse De Slag op het Merelveld. Het aantal doden in de slag was zo groot dat niemand wist wie er gewonnen hadof Turkse documenten die steun geven aan de Albanese claim. De slag op het Merelveld (het Servische woord Kos betekent Merel of Lijster), was de tweede keer dat het orthodoxe christendom in aanvaring kwam met de islam. Hoewel de slag een centrale rol speelt in Servische heldensagen vochten er niet alleen Serviërs, maar ook Hongaren en Albanezen tegen het Ottomaanse Rijk. De Turken voelden zich sterk omdat het westerse christendom verdeeld was doordat er twee Pausen waren, een in Rome en een in Avignon.
Het aantal doden in de slag was zo groot dat niemand wist wie er gewonnen had. In Parijs werden de klokken van de Notre Dame geluid om de overwinning van het christendom te vieren. Maar de geschiedenis leert anders. De Turken waren voortaan heer en meester op de Balkan en de gevolgen daarvan zijn tot op de dag van vandaag merkbaar.
Met de komst van de Islam zien we de eerste migranten uit Albanië naar Kosovo komen en begint de relatie tussen Albanezen en Serviërs te verslechteren. De laatsten hebben sterk verzet geboden daarin gesteund door de twee Patriarchaten Prizren en Pec.
De UCK eist nu de restauratie van het vroegere Ottomaanse rijk in Europa, de Balkan tot in de Oekraïne, onder de heerschappij van de Skipetaren.
Afscheiden betekent altijd nieuw onrecht, omdat de minderheid die zich afscheidt in zijn nieuwe land doorgaans ook weer minderheden hebben zal. Daarom zijn afscheidingsbewegingen in beginsel ondemocratisch en horen ze in het algemeen niet geaccepteerd te worden.
Verscheen eerder op het eigen weblog van Toon
Reacties
# 1 Dank voor dit verhelderend en inhoudelijk indrukwekkend artikel.
lucky9:
Dank voor dit verhelderend en inhoudelijk indrukwekkend artikel.
Alleen vloekt de laatste paragraaf en vooral de laatste zin met alle voorgaande zinnen.
Afscheiden betekent nooit onrecht omdat het tijdelijk en situationeel is. Niets belet latere symbiose, samenwerking en in een nog verdere toekomst weder-samen-smelting.
23-dec 2011 , 10:20
# 2
toon kasdorp:
Niets, behalve de geïnstitutionaliseerde vijandschap tussen de twee volkeren. Ik zou geen voorbeeld kennen in de geschiedenis waar na een afscheiding een latere symbiose, samenwerking en weder samensmelting tot stand is gekomen zonder geweld, tenzij daar mee de samenwerking tussen Engeland en haar vroegere koloniën wordt bedoeld.
24-dec 2011 , 07:45
# 3 Ik heb genoten van dit mooie historische stuk.
trias politica:
Ik heb genoten van dit mooie historische stuk.
Of de conclusie van Toon juist is ('Daarom zijn afscheidingsbewegingen in beginsel ondemocratisch en horen ze in het algemeen niet geaccepteerd te worden') durf ik niet met zekerheid te zeggen. Wel zie ik parallellen met de Palestijnse kwestie in Israel. Ook niet oplosbaar zonder geweld.
24-dec 2011 , 01:58
# 4 Idd. een mooi historisch overzicht.
louis-portugal:
Idd. een mooi historisch overzicht.
Een hamburgse politieagent vertelde me eens dat hij kosovaren de meest gevaarlijke criminelen vond.
Uit ervaring natuurlijk.
Ik kon ingaan op welk soort want ik wist er n0g niets van.
24-dec 2011 , 04:37
# 5
toon kasdorp:
dank iedereen voor al die lof maar dit stuk is een bewerking van iets dat ik op het internet aantrof; ik ben dus alleen maar de de bewerker, dat is alles
24-dec 2011 , 06:19
# 6
trias politica:
Toon, geldt dat ook voor je conclusie ?
24-dec 2011 , 06:23
# 7
toon kasdorp:
ja, maar ik ben het er wel mee eens. De vrijheid van de Kosovaren heeft een grote achteruitgang meegebracht in de situatie van de Roma. Zie mijn stukken Balkan van 14/10/2011 en Democratie als export van 3/2/2011
24-dec 2011 , 06:46
Reageren is niet mogelijk op dit bericht.