De Euro obligatie als ultiem redmiddel voor de eurocrisis?
De laatste tijd hoort men weer vaker de roep om uitgifte van euro-obligaties, ook wel aangeduid als eurobonds. Dat zou hét instrument zijn om de huidige eurocrisis te bezweren. Maar is dat ook zo? Wat betekenen die obligaties eigenlijk? In eerdere stukken [1] heb ik er al meermaals op gewezen, dat de huidige eurocrisis vooral politieke oorzaken heeft. Dat het een vlucht naar voren was om de munt in te voeren voor een samenraapsel van landen, wier economieën, fiscaliteiten en nationale sentimenten in hoge mate van elkaar verschilden. Velen, waaronder toonaangevende economen, hebben destijds gewaarschuwd tegen die vlucht naar voren, maar de politiek wilde niet luisteren. En nog altijd niet. De euro was zogezegd noodzakelijk om oorlog te voorkomen tussen de gezworen aartsvijanden Frankrijk en Duitsland. Het zou vrede en welvaart brengen voor iedereen.
» Ja, dat hebben we gezien. In Portugal blazen verarmde burgers geldautomaten op, vinden gewapende overvallen plaats op supermarkten en tankstations en de overheid schrapt subsidie na subsidie. Is dát de welvaart die de EU voor ogen had?
Intussen keutelt Brussel inmiddels 2 jaar aan om de onvermijdelijke Griekse exit uit de muntunie te realiseren, waarbij in ruime mate Zuid-Europese regeringsleiders zijn vervangen, maar Barroso en kompanen zetelen nog altijd in het Brussels politbureaubelastinggeld aangewend is geworden om de posities van de private sector (lees: vooral de Franse banken) af te bouwen en veilig te stellen. Eurotop na eurotop werd noodzakelijk geacht om de buitenwacht toch vooral de indruk te geven, dat de Europese Unie toch enorm haar best deed om het zwarte schaap van de 'familie' te redden. Maar er is slechts tijd gekocht, met úw centen, om de banken zoveel mogelijk te sparen.
Inmiddels zijn de meeste Zuid-Europese regeringsleiders vervangen (Portugal, Griekenland, Italië en Spanje, Frankrijk zal wel volgen in april komend jaar), maar Barroso en kompanen zetelen nog altijd in het Brussels politbureau.
En nu heeft Barroso zijn speeltje de euro-obligatie weer van stal gehaald. De euro-obligatie, de redder in nood. Vandaag, woensdag 23 november komt Brussel met een nieuw rapport. De Financial Times wist alvast inzage te krijgen in de inhoud. Om nogmaals te onderstrepen hoezeer deze crisis een politieke crisis is beveel ik van harte dat artikel aan.
Ik citeer de openingsalinea uit het artikel, de rest kunt u, indien gewenst zelf lezen:
The introduction of a joint “eurobond” that would entirely replace national issuance by individual members of the eurozone could offer the best solution for policymakers seeking a more stable sovereign debt market, according to a study by the European Commission. To be published on Wednesday, but seen by the Financial Times, the study argues that the creation of commonly backed “stability bonds” would ensure eurozone members could meet their financing needs and create a vast market that could compete with US Treasuries as a global benchmark.
De volledige vervanging van nationale obligaties naar ‘euro-obligaties’ is één van de drie opties die in het rapport worden voorgesteld. de koers is uitgezet: een verstrengeling van de Europese schuldenberg, waaruit geen ontsnapping meer mogelijk isEr wordt tussen neus en lippen door wel op gewezen, dat de introductie ervan grote wijzigingen aan het Verdrag van de Europese Unie vergt en dat daarvoor jaren zouden nodig zijn. Maar we hebben gezien, dat als de nood aan de man komt in Brussel, verdragen er niet toe doen. De 'no bail out' clausule uit het Verdrag van Maastricht werd eerder ook al simpelweg overboord gezet, het verbod tot opkoop van dubieuze staats obligaties door de ECB eveneens. Maar de koers is uitgezet: een verstrengeling van de Europese schuldenberg, waaruit geen ontsnapping meer mogelijk is. Ook het ESM Treaty wijst regelrecht naar die 'oplossing'.
Maar natuurlijk! Voor Brussel is het uitgeven van euro-obligaties het enige middel om het vege politieke lijf te redden. De totale verstrengeling van de Europese schuldenberg maakt iedereen verantwoordelijk. En dus niemand. Maar...het stoppen van de uitgifte van nationale staatsobligaties om die te vervangen door 'euro-obligaties' heeft een aantal vervelende consequenties. Ik kom daar zodadelijk op terug.
Wat betekent de uitgifte van euro-obligaties eigenlijk?
De uitgifte van euro-obligaties betekent dat landen uit de eurozone (op dit moment 28 als we Kroatië al als volwaardigBovendien betekenen euro-obligaties dat de kredietwaardigheid van ons land, nu nog triple A, omlaag gaat lid mogen meerekenen) pro rate parte hun deel geld storten in een euro zone pool, die dan de obligatie uitgeeft. Voor NL is dat op dit moment 5,7%. Dus van elke euro-obligatie die Brussel uitgeeft betaalt Nederland minimaal 5,7% mee. Op die manier worden de schulden van alle eurolanden met elkaar vervlochten. Tot Sint Juttemis, want zomaar uittreden is niet mogelijk.
Dit betekent dus, dat Nederland mede verantwoordelijk wordt voor de schuldenberg aan de Egeïsche zee, Rome en Lissabon, om een paar dwarsstraten te noemen. Maar is dat wel in ons belang?
Bovendien betekenen euro-obligaties dat de kredietwaardigheid van ons land, nu nog triple A, omlaag gaat. Immers, de markten beoordelen dan, in die situatie, het risico van rente betaling en aflossing over de gehele eurozone. Een verlaging van onze kredietwaardigheids status van triple A naar AA kost ons land op jaarsbasis, bij de huidige staatsschuld van 400 miljard, ongeveer 8 miljard aan extra rentekosten. Elk jaar opnieuw.
Maar dan zijn we er nog niet. De verwachting is, dat de Zuid-Europese regio een zeer zware economische recessie staat te wachten. Met sterk oplopende begrotingstekorten en een nóg verder stijgende werkloosheid als gevolg. Dit heeft uiteraard consequenties. Eén van de consequenties is, dat die landen een hogere rente moeten betalen, die doorweegt in de rente op de uit te geven euro-obligaties.
Een andere, nog vervelender, consequentie is, dat het zeer twijfelachtig is, of bepaalde landen (Griekenland, Portugal, Italië, om er een paar te noemen) wel in staat zullen zijn om hún deel van de euro-obligatie te voldoen. In dat geval zullen de andere landen (lees: NL en Duitsland) dat deel -tijdelijk- dienen over te nemen. Tijdelijk? In theorie ja. Maar kent u het gezegde: van een kale kip valt niet te plukken? Het zal dus maar afgewacht moeten worden of dat geld ooit zal worden teruggestort. Het plan van euro-obligaties is een obligaat plan, dat leidt tot een eeuwigdurende kasstroom van Noord naar Zuid. Dat is ook precies wat
Brussel wil, zie ook het ESM Verdrag, dat rond de Kerst behandeld zal worden in de respectievelijke parlementen van de eurozone. Het gaat hier niet om bijzaken, maar om de soevereiniteit van de lidstaten. Een wezenlijke kwestie. Zie ook: Chaos. Gaat de euro het redden?
Ik ben dan ook van mening, dat over een zo zwaar wegende kwestie de representatieve democratie onvoldoende gekwalificeerd is om hier een oordeel over te vellen, en dat hierover derhalve een heuse volksraadpleging noodzakelijk is.
Maar niet alleen binnen de muntunie landen wordt gemord. Ook landen van de eurozone beginnen nu de gevolgen te ondervinden van de weifelende houding van Brussel. Premier Cameron van Engeland bijvoorbeeld eist een snelle oplossing van de schuldencrisis. Hij heeft makkelijk praten, want draagt zelf geen pondje bij.
De UK ligt in bed met US: aanzetten die geldpers. Een typisch Keynesiaanse oplossing, waarvan men zich kan afvragen of dit de juiste manier is om de huidige crisis te lijf te gaan. Het kwaad is geschied in de afgelopen decennia, waar ongebreidelde roofbouw (lees: staatsschuldverhoging ) is gepleegd op toendertijd in de kern gezonde economieën. Ook ons land treft blaam, maar dankzij onze aardgasinkomsten konden we er nog mee wegkomen.
Nu zit de hele eurozone voor het dilemma: echt bezuinigen op de quartiare sector (het omvangrijke ambtenaren apparaat) kost banen en geld en levert pas op termijn gunstige begrotingseffecten op versus investeren in infra structuur, innovatie en stimuleringsmaatregelen voor de werkende middenklasse en ondernemers om de economie weer aan de praat te krijgen. Dat had men natuurlijk veel eerder moeten doen. Maar toen hoorden we Brussel niet.
Alle eurolanden hebben nu de taak om hun begrotingstekort omlaag te brengen. Van Athene tot Parijs en van Rome tot Londen is dit hét probleem van de eurozone, want door de gestegen rentes op de kapitaalmarkten dreigen de tekorten boven de afgesproken BBP ratio op te lopen. Maar wie gaat dat betalen zoete lieve Gerritje? Alle landen, geen enkele uitgezonderd, proberen nu hun burgers lastenverzwaring als bezuiniging te verkopen. Ons worden daarmee knollen voor citroenen verkocht.
Bezuinigen betekent uitgaven verminderen, niet lasten verhogen. Lasten, die de toch al uitgeholde koopkracht van de midden inkomens, de motor van elke economie, verder aantasten.
En de voorgestelde oplossingen: aanzetten geldpers door de ECB en, als kers op de taart, de uitgifte van 'euro-obligaties' zouden soelaas moeten bieden? Het leidt tot het slechtste van twee werelden: een gierende inflatie gecombineerd met een negatieve economische groei. Stagflatie dus.
Men zou zich moeten schamen over zoveel incompetentie
De onderlinge verschillen tussen de eurozone landen zijn op talloze terreinen enorm groot. Wie alleen al kijkt naar de Europese pensioenproblematiek ziet enorme verschillen in pensioengerechtigde leeftijd en pensioengrondslagen (leeswaardig in dit verband). Griekenland, Italië zijn vanwege politieke redenen de euro in gerommeldHiernaast zijn er enorm grote verschillen in belastingheffing. Niet alleen in de fiscale systemen, maar ook in de fiscale grondslagen. Niet alleen inkomsten-, vermogens- of vennootschapsbelasting, maar ook in de BTW. De verschillen in sociale premiedruk, kosten en organisatie van de gezondheidszorg, de fiscaliteit omtrent 'wonen', de voorwaarden met betrekking tot arbeid en recht zijn dermate verschillend binnen de eurozone, dat zelfs een poging tot harmonisatie daarvan generaties gaat duren. Maar intussen staat wel de tent in de fik.
Zwak punt voor m.n. Griekenland en Portugal blijft echter hun structureel lage economische groei, zelfs na devaluatie. Dat is tezamen met de hoge jeugdwerkloosheid in Spanje en de weinig innovatieve economie in Italië een belangrijk struikelblok voor herstel. Maar dat is in elk ander scenario ook zo.
Als men kijkt naar wat er de afgelopen 10 jaar, na de invoering van de euro in de eurozone, is gebeurd, dan kan men constateren, dat de lidstaten, met name die van de Zuid-Europese regio, het niet al te nauw hebben genomen met hun begrotingsdiscipline en overheidsfinanciën. Sterker nog, bepaalde landen (Griekenland, Italië) zijn vanwege politieke redenen de euro in gerommeld. Dat was een betreurenswaardig politiek besluit.
Dit betreurenswaardige politieke besluit werd ook nog eens gevolgd door een ongecontroleerde en ongebreidelde toename van de schulden van die lidstaten, die dankzij diezelfde eurozone toegang hadden tot relatief goedkoop geld. Immers: de financiële markten werd een veel rooskleuriger plaatje voorgespiegeld door de politiek, dan in werkelijkheid het geval was. Diezelfde politiek heeft de ontsporing hiervan én de consumptieve aanwending ervan door Zuid-Europese lidstaten NIET waargenomen. Tot het te laat was.
De EU-politiek heeft dus op meerdere fronten gefaald. Ernstig gefaald. En nóg probeert die politiek zichzelf het primaat toe te kennen over de economische werkelijkheid, en probeert men door middel van de uitgifte van euro-obligaties en het aanzetten van de geldpers haar positie te redden. Als er één les uit deze crisis getrokken zou moeten worden, dan is het, dat de politieke vlucht naar voren tot nu toe slechts verliezers heeft opgeleverd. Voorwaar geen verworvenheden om trots op te zijn.
Ik zie dan ook maar één valide uitweg uit deze misère, en dat is rigoureuze afstempeling van de schulden aan de knoflooklanden (tot 75%), Laat ons Parlement om te beginnen dat dwaze ESM Verdrag en die dwaze euro-obligatie fantasie wegstemmenhet Europese steunfonds gebruiken om de systeembanken overeind te houden, waar nationale staten en particuliere sector het niet meer kunnen, openbreken eurozone in deze vorm en devaluatie van de knoflookstaten. De Noordelijken zouden er goed aan doen om een 'eigen' munteenheid te introduceren, bijvoorbeeld een E-mark, en de Zuidelijken zouden het kunnen proberen met een Zeuro, die een vaste spilkoers krijgt die beperkte fluctuaties toestaat naar boven en beneden voor de Zuidelijke lidstaten. Te denken valt aan 2,5% naar boven en naar beneden. Op die manier wordt voorkomen dat de concurrentiepositie van de regio Noord te snel afkalft, en tegelijkertijd biedt dat de Zuid-Europese regio de gelegenheid om hun economie te herstellen. Een dergelijke operatie is eerder succesvol gebleken in Latijns-Amerika in de jaren negentig en ook in de UK zelf, na steun van het IMF.
Wordt het wellicht niet eens tijd om de democratische legitimatie van de Brusselse ambtenarij ter discussie te stellen? Laat ons Parlement dan om te beginnen dat dwaze ESM Verdrag en die dwaze euro-obligatie fantasie wegstemmen.
1) link naar alle artikelen in de categorie Europa/Euro.
Reacties
# 1 Wat ik mij afvraag, is het volgende. Hoelang gaan Barroso en zijn kliek nog door met het oplichten en financieel uitkleden van zeer grote aantallen Europese burgers?
Henri:
Wat ik mij afvraag, is het volgende. Hoelang gaan Barroso en zijn kliek nog door met het oplichten en financieel uitkleden van zeer grote aantallen Europese burgers?
En hoe lang houdt Sarkozy stand, hoe hoog moet de kapitaalmarktrente in Frankrijk stijgen voordat hij toegeeft dat de muntunie een mislukking is?
Waar ligt de grens voor Merkel, wat dit betreft? Hoever laat zij toe, dat Duitsland (en daarmee Nederland, Oostenrijk en nog een paar landen) wordt uitgekleed?
Ik krijg de indruk, dat vooral Barroso en Sarkozy bereid zijn tot het uiterste te gaan om Merkel, en daarmee de Noord westelijke eurostaten te beroven van hun rijkdom, op een manier die nog niet eens zo heel lang geleden alleen door oorlog en wapengeweld kon worden gerealiseerd. En iedereen weet zo langzamerhand, dat Barroso, Sarkozy, Van Rompuy, Monti en Papademos met hun ruggen tegen de muur staan, en niets te verliezen hebben, maar alles te winnen – reden waarom zij hun eurofilie, hun muntunie, hun transferunie, hun eurobonds, EFM, en hun aangekondigde ondemocratische controlesystemen koste wat kost willen doordrukken. Zonder enig democratisch mandaat drukken zij hun visies door de strot van zo’n 500 miljoen Europese belastingbetalende en wél stemrecht hebbende burgers. Intussen verkwisten en verdampen triljoenen euro’s en wordt de Europese Unie in een recessie geduwd; willens en wetens, want Barroso en zijn eurofielen sociëteit zijn heel welbewust bezig het gammele Europese schip op de klippen te laten lopen met als enig doel de totale controle over de financiën van alle lidstaten. Hitler, destijds, was een grote sufferd. Hij dacht zijn Lebensraum met wapengeweld te kunnen veroveren, en het resultaat daarvan kennen wij allen. Maar deze schurken zijn al twintig jaar of meer geleden begonnen de goede bedoelingen van de Europese burgers te misbruiken en hen stap voor stap hun autonomie te ontnemen. Het lijkt wel een scenario uit een tweederangs film, maar het is helaas realiteit; alleen ontbreekt hier de koene held, die juist voordat het armageddon intreedt, de wereld weet te redden.
Kijk eens naar de twee geweldloze staatsgrepen, die binnen een week de twee financieel zwakste staten van Europa onder de curatele stelden van het door de Française Lagarde geleide IMF en de Europese Commissie. Hoe vernederend moet dit niet zijn voor een land als Italië, waarin de Romeinen meer dan tweeduizend jaar geleden de basis legden voor onze huidige beschaving, en dit geldt ook voor Griekenland, waar het begrip democratie in feite geboren is. Intussen lijkt België de volgende kandidaat voor een staatsgreep: er is een politiek machtsvacuüm, de kapitaalmarktrente loopt er op, en de Belgen hebben een relatief hoog begrotingstekort; en jawel, de Walen willen de centen van de Vlamingen hebben: de EU in zakformaat. Ideaal voor Barroso om hierin te springen; maar ja, Brussel is toch de ‘Europese hoofdstad’, dus zal hij dit aandurven? Of zal hij eerst Frankrijk, lees: Sarkozy, moeten aanpakken? Dúrft hij dat wel?
Wat weten we eigenlijk van deze, op deze post benoemde man, die dus geen enkel democratisch mandaat heeft? Hij was communist en was in 1974 betrokken bij het afzetten van de toenmalige dictator van Portugal, Salazar, in iets wat de anjerrevolutie heette. In de jaren tachtig sloot hij zich aan bij de sociaal-democraten, lees: de socialisten. Hij weet van wanten als het gaat om het aanvallen van machtsstructuren. Voor het overige is hij iemand, die vooral achter de EU-schermen aan de touwtjes trekt en Van Rompuy, Rehn, Juncker, Redinger, Kroes en Malmström en dergelijke lieden als trekpoppen gebruikt.
Mijn gevoel zegt mij, dat Barroso c.s. gewoon dóórgaan hun infame plannen te realiseren om de EU tot een dictatoriaal bestuurd complex te brengen, ongeacht de gevolgen voor de korte of lange termijn. Ongeacht de aanwezigheid van zevenentwintig (of intussen achtentwintig) nationale identiteiten. Ongeacht de politieke turbulentie en de logischerwijs te verwachten volksopstanden, die het optreden van de technocraten Papademos en Monti (en hun evenknieën in nog ‘te tackelen landen) waarschijnlijk zullen veroorzaken. Ik hoef alleen maar te verwijzen naar het gedrag van andere machtsbeluste figuren als Mao, Stalin, Hitler etc. om het antwoord te weten: ze gaan gewoon dóór, totdat een grotere macht hen stopt. Dat kunnen in mijn visie alleen de geschoffeerde burgers van de EU-landen zijn, die zich tot nu toe veel te rustig hebben gehouden, maar die nu onmiddellijk een mars op Brussel dienen te organiseren, vóór de eurocraten weer een nieuwe machtsgreep hebben gedaan.
23-nov 2011 , 10:27
# 2 Henri, jouw gevoel is helaas maar al te waar. Zodadelijk houden Barroso en Van Rompuy een persconferentie om de EU plannen mbt eurobonds en aanverwanten toe te lichten. Geen enkele Nederlandse fractie weet hier nog van. Ain't that strange ?
trias politica:
Henri, jouw gevoel is helaas maar al te waar. Zodadelijk houden Barroso en Van Rompuy een persconferentie om de EU plannen mbt eurobonds en aanverwanten toe te lichten. Geen enkele Nederlandse fractie weet hier nog van. Ain't that strange ?
Als je wat wilt weten over Barroso, hier een link naar zijn personal page, waar je een schat aan informatie zult aantreffen. Zie: http://ec.europa.eu/commission_2010-2014/president/about/role/index_en.htm
We kunnen alleen maar hopen, dat de onophoudelijke kritiek van euro critici uiteindelijk zijn vruchten gaat afwerpen. Maar het is een lange en harde strijd, dat kan ik je verzekeren !
23-nov 2011 , 01:42
# 3 Trias Politica, dat is waaraan ik hoop een bijdrage te leveren. Ik heb om die reden dit commentaar vandaag ook in Dagelijkse Standaard bij de posting met Barroso's grijnzende kop geplaatst.
Henri:
Trias Politica, dat is waaraan ik hoop een bijdrage te leveren. Ik heb om die reden dit commentaar vandaag ook in Dagelijkse Standaard bij de posting met Barroso's grijnzende kop geplaatst.
Ik heb Barroso's CV natuurlijk al geraadpleegd, maar die informatie is gekleurd. Wat hij voor Portugal heeft betekend, wordt niet duidelijk, laat staan waarom hij ooit is genomineerd voor het voorzitterschap van de EC. Wat kwalificeert deze man eigenlijk? Ik kan buiten allerlei academische kwalificaties daarover niets ontdekken. Waarom is juist hij op die stoel gezet, en door wie? In dat laatste zal ongetwijfeld Frankrijk de hand hebben gehad, maar ook dit lijkt allerminst transparant. Minstens zo interessant is de vraag, wie deze machtsmakelaar kan ontslaan; zakelijk gezien heeft hij na twee jaar soebatten over Griekenland duidelijk gewanpresteerd.
23-nov 2011 , 09:36
# 4
trias politica:
Volgens mijn Portugese vrouw, die de achtergronden van B. goed kent, is Barroso door de vorige Paus, Johannes Paulus II voorgesteld aan de Raad van Europa. Johannes Paulus was een warm pleibezorger van een federaal Europa, zeg maar de verenigde Staten van Europa, vanuit de edele gedachte 'Alle menschen werden Brüder'. Gek genoeg was die Paus fel criticaster van het communisme, maar wees toch de ex communist B. aan als Vz van de EC. B. heeft voor Portugal niks betekend, maar hij was wel goed bevriend met de vorige premier, Socrates. Ik zijn eigen land is B. niet geliefd bij de gewone man.
23-nov 2011 , 10:11
Reageren is niet mogelijk op dit bericht.