Een antwoord vàn Tofik Dibi en twee áán Irshad Manji
In mijn videoclip over zijn initiatief 'De laatste fatwa' gaf ik al aan ervan overtuigd te zijn dat de heer Dibi niet onder een hoedje speelt met mohammedaanse fundamentalisten en extremisten. Intussen is een zinnetje eruit een tikje profetisch gebleken: 'De walging van die extremisten en fundamentalisten voor het optreden van meneer Dibi, dat spelen ze echt niet'. Meneer Dibi is volgens mij echt geschrokken van de bedreigingen door sharia-4-belgie en 4-holland. Wanneer er takfirisch tegen je getakbierd wordt door een groep middeleeuws uitgedosten, die daarbij ook nog een ei tegen je hoofd gooien, dan is dat toch weer heel wat anders dan als jongetje klappen krijgen van je koranleraar of lezen over de gruwelen van Mohammed en een deel van zijn volgelingen. Ik ben dan ook niet erg verbaasd over zijn afhoudende reactie op mijn uitnodiging voor een openbaar gesprek.
» Zijn secretaresse schreef me, de volgende dag al, het volgende:
Tofik heeft in het door u aangehaalde gesprek gezegd dat hij graag een openbaar debat wil organiseren tussen moslims en PVV-stemmers, dat wil hij nog steeds. De komende periode gaat ons dat door grote drukte helaas niet lukken, graag zoeken wij op een ander moment weer contact met u om het één en ander te bespreken.
Ik dacht het ijzer te smeden terwijl het heet was, maar wanneer je de rol van een door takfiristen verhit stuk ijzer krijgt toebedeeld, sta je natuurlijk niet te trappelen om de smidse binnen te stappen. Je zult van te voren toch zelf even willen nadenken over je nieuwe gedaante. Ik vraag het over een maandje nog maar eens. Hij is dan misschien wat afgekoeld, maar ik vind het niet bezwaarlijk om wat harder te moeten 'slaan'. Misschien is dat trouwens niet eens nodig want intussen wordt nog van verschillende kanten nieuwe hitte toegevoerd en bovendien verandert hij vanzelfsprekend ook uit zichzelf. Van mening bedoel ik natuurlijk. De smidse is maar een metafoor met een vette knipoog.
Jezelf de eerste hervormer wanen
Mijn boek Islamofobie? bevat een hoofdstuk getiteld 'Angst: het mohammedanisme kan niet worden hervormd' en een paragraaf 'Kan naïviteit verwijtbaar zijn?'. In het hoofdstuk schrijf ik onder andere over mevrouw Manji. In een alinea uit de paragraaf had ik een vraag opgenomen aan een PvdA raadslid. Ik had die in iets andere vorm ook aan Manji en Dibi kunnen richten:
U beweert dat u van plan bent dat aan te pakken. Bravo. Maar het lijkt wel of u denkt dat u de eerste bent die op dat idee gekomen is. Al eeuwen lang is er strijd gaande tussen mensen die de vriendelijke sussende woorden uit Koran en hadith vooral ter harte willen nemen en de mensen die de kwaadaardige, oorlogszuchtige, vrouwvijandige woorden en praktijken van Mohammed het belangrijkste vinden. Fijn om te horen dat u in dat eerste kamp staat maar u realiseert zich toch wel dat u machtige vijanden heeft binnen de wereld van islam?
Mijn kritiek op Manji in mijn boek was nogal hard maar ook nogal beknopt. Van de week ontdekte ik dat Fjordman een stuk uitgebreider heeft geschreven over de 'trouble with Manji'. En ook soepeler. Fjordman is de Noorse blogger die moest onderduiken en daarna verhuizen omdat zijn werk geciteerd is door het monster van Utoya: door Vrij Nederland werd hij zelfs nog min of meer ervan beschuldigd Breivik te zijn terwijl die al in de gevangenis zat en Fjordman op dat moment doorging met bloggen.
Ik schreef in een e-mail over Manji: 'Wel sympathiek en moedig, maar een warhoofd. Voor het onschadelijk maken van het mohammedanisme hebben we meer last dan plezier van haar.' Daarna kreeg ik dezelfde soort reactie als Fjordman op zijn stuk had gekregen. Daarom verwijs ik naar zijn stuk en heb ik voor u wat belangrijke passages vertaald. Maar eerst nog even de tekst uit mijn eigen boek en iets over het enige punt waarop ik van mening verschil met Fjordman.
Uit Islamofobie?
In mijn boek volgt de passage over Manji op eentje over Fatima Mernissi, schrijfster van het merkwaardige boekje De Europese Harem, in 2004 winnares van de Erasmusprijs.
Mernissi schrijft over de intellectuele capaciteiten van de haremvrouwen en volkomen in de ban van haar eigen betoog looft ze, in de er op volgende pagina’s, de tederheid van de krijgsheren tegenover hun slavinnen. Dat mondt uit in de absurde uitspraak: “..dat bood de slavinnen die na veroveringen als buit naar Bagdad werden gehaald veel mogelijkheden”. Het verbaast dan niet meer dat ze -volkomen in lijn met de fundamentalisten- uiteindelijk vaststelt dat het fysiek opsluiten van vrouwen onder het mohammedanisme vergelijkbaar is met het voor vrouwen onderdrukkende schoonheidsideaal in het Westen. Weinig hoopgevend helaas.
Zo mogelijk nog pijnlijker is het om in dit verband het gedachtegoed van Irshad Manji kritisch te bekijken. Vanwege haar ongenadige kritiek op het mohammedanisme wordt ze enerzijds door mensen als Meulenbelt verdacht gemaakt en anderzijds door vrijheidslievende mensen beschouwd als belangrijk boegbeeld van het tegengeluid uit de wereld van het mohammedanisme. Dat ze openlijk voor haar lesbische geaardheid uitkomt, verhoogt haar status in die kringen nog. Ze spreekt zich fel uit tegen het militaire ingrijpen in Irak maar is van mening dat het Westen wat kan en moet doen om in de door het mohammedanisme beheerste landen de positie van vrouwen te verbeteren. Wat dan? Microkrediet verstrekken! Het Westen moet miljardensteun geven in de vorm van kleine bedragen die direct aan de vrouwen in die landen ter beschikking worden gesteld.
Bij het pogen noodhulp te verlenen in conflictsituaties zijn we meestal niet eens in staat om de hulp bij de dorpen te krijgen die het meest te lijden hebben. Manji veronderstelt evengoed dat het Westen, in de door het mohammedanisme beheerste landen, zelfs binnen gezinnen effectief zou kunnen bepalen aan wie de hulp ten goede komt. Hoe zouden de heersende groepen in de lidstaten van de OIC reageren wanneer in het Westen zelfs maar serieus overwogen werd om dit tot officieel beleid te maken? Weinig hoopgevend helaas.
Misogynie
Ik ben het bijna volledig eens met Fjordman. Op een punt verschil ik met hem van mening, een punt dat aansluit op bovenstaande. Hij veronderstelt dat het werkelijk helemaal niets uit zou maken wanneer (meer) vrouwen zich verdiepen in de precieze inhoud van de leer van Mohammed, cq Koran en Hadith. Ik denk dat het wel iets uitmaakt. Dat komt omdat ik Mohammed en zijn Koran veel misogyner opvat dan hij. Dat Manji dat karakter zelf ook nog niet ontdekt heeft, betekent niet dat het andere vrouwen niet zal opvallen.
'Ijtihad'
Fjordman legt vooral nadruk op haar merkwaardige omgang met het begrip 'Ijtihad'. Terecht. Want daarmee legt hij uit waarom we voor het onschadelijk maken van het mohammedanisme we meer last dan plezier van haar hebben. Dat had ik nog niet gedaan.
Hier de vertaling van de stukjes daarover.
Hoewel het grappig zou zijn als Manji jonge moslims ervan zou kunnen overtuigen dat ijtihad betekent dat ze zelf kunnen bepalen wat ze willen, en dan beweren dat de conclusies die zij bereikten islamitisch waren, heeft dit begrip van ijtihad absoluut niets te maken met de traditionele islamitische juridische principes van ijtihad. (…) Het punt is dat haar argumenten zwak zijn. Manji komt er mee weg omdat de gemiddelde westerse lezer nog minder over het onderwerp weet dan zij. We moeten nooit zo emotioneel worden over het ontdekken van een persoon die zichzelf een moslim noemt en toch afstand neemt van anti-semitisme en van islamitische intolerantie, dat dit ons ervan weerhoudt kritisch te bekijken of haar analyses wel juist zijn. (…)
Mijn gevoel na het lezen van Manji, mede gebaseerd op het feit dat ze kritisch is over de koran zelf -iets dat zelfbenoemde "reformisten" slash islamitische mollen, zoals Tariq Ramadan nooit doen- is dat Manji oprecht is. (…)
Wat mij zorgen baart over Manji en uiteindelijk me er toe bracht om over haar te schrijven, is dat goed bedoelende mensen zoals zij, bijdragen aan het in stand houden van de illusie van een hervormde en moderne islam. (…)
Op de pagina's 160 tot 162 van haar boek, schrijft Manji: "September 11 is een verschroeiende herinnering aan wat er kan gebeuren wanneer we ons afschermen van de problemen van 'anderen', de les is dat goed wereldburgerschap enorme voordelen heeft voor de binnenlandse veiligheid. Ongeacht of westerlingen dit feit willen aanvaarden, moeten ze het accepteren. En we moeten het nu accepteren, omdat de Arabische moslims een geboortegolf doormaken. (...) Wie deze kinderen uitsluit van economische en burgerlijke participatie, zet aan tot een mate van chaos die ernstig genoeg is om een groot deel van de planeet stuiptrekkingen te bezorgen. De Arabische babyboom is net zo goed het probleem van het Westen als van het Midden-Oosten. (...) Waarom afwachten tot nog meer miljoenen moslims zich melden bij Australische, Duitse en Noord-Amerikaanse controleposten? Is het niet een elementaire kwestie van veiligheid dat de moslims op weg naar deze plaatsen er nu al achter komen dat de islam kan worden gezien als een aanvulling op het pluralisme in plaats van het te verstikken? (...) het Westen kan niet verder zonder immigranten. (...) Kortom, het Westen heeft moslims nodig."
O ja?
Islamitische immigratie vergt enorme kosten en heeft onze landen ernstig gedestabiliseerd. Manji wil dat de islamitische immigratie doorgaat terwijl Frankrijk al dichtbij een burgeroorlog zit als gevolg van islamitische immigratie. (…)
Het is de plicht van moslims om hun problemen oplossen, niet de onze. We hebben genoeg gedaan, en wat we hebben gedaan hielp niet. Als er iets door veranderde was het dat moslims steeds veeleisender en agressiever zijn geworden.
(…) Jihadisten willen dat het Westen geld geeft aan moslims en de deuren open houdt voor verdere moslim immigratie. Moslim reformisten zoals Irshad Manji willen dat het Westen geld geeft aan moslims en de deuren open houdt voor verdere moslim immigratie. Dus, wat is het grote verschil hier?
PS: Toevallig moedigden de afgelopen weken verschillende mensen me aan om eens een opinie-bijdrage op te sturen aan een medium als Trouw of Volkskrant. Zelfs kreeg ik de suggestie om mijn kritiek op Maurits Berger naar de NRC te sturen! Dat soort dingen doe ik al vele jaren niet meer. Het kan tegenwoordig per e-mail, dus het kost geen postzegels meer, maar mijn opinies worden daar zo laag aangeschreven dat het typen van een begeleidend regeltje nog een vorm van tijdverspilling is. Toch niet helemaal ongevoelig voor het argument dat je die media niet 100% moet afschrijven, schreef ik over de uitnodiging aan Dibi een berichtje naar de Volkskrant-redactie, met de brief zelf als bijlage. Tenslotte plaatste die krant bijna twee jaar geleden nog een andere oproep van mij aan Dibi. Weliswaar met een denigrerende kop erboven, maar toch. De redactie ontmaskerde mijn berichtje echter als opinie: ze gaven het door aan de betreffende afdeling en die stuurde me de standaard afwijzing.
_____
Manji heeft trouwens humor. Dit vond ik op haar Facebook-pagina: "Eid Mubarak, Shana Tova &, for the atheists, how the hell u doin'? :-) "
Zo mogelijk nog pijnlijker is het om in dit verband het gedachtegoed van Irshad Manji kritisch te bekijken. Vanwege haar ongenadige kritiek op het mohammedanisme wordt ze enerzijds door mensen als Meulenbelt verdacht gemaakt en anderzijds door vrijheidslievende mensen beschouwd als belangrijk boegbeeld van het tegengeluid uit de wereld van het mohammedanisme. Dat ze openlijk voor haar lesbische geaardheid uitkomt, verhoogt haar status in die kringen nog. Ze spreekt zich fel uit tegen het militaire ingrijpen in Irak maar is van mening dat het Westen wat kan en moet doen om in de door het mohammedanisme beheerste landen de positie van vrouwen te verbeteren. Wat dan? Microkrediet verstrekken! Het Westen moet miljardensteun geven in de vorm van kleine bedragen die direct aan de vrouwen in die landen ter beschikking worden gesteld.
Bij het pogen noodhulp te verlenen in conflictsituaties zijn we meestal niet eens in staat om de hulp bij de dorpen te krijgen die het meest te lijden hebben. Manji veronderstelt evengoed dat het Westen, in de door het mohammedanisme beheerste landen, zelfs binnen gezinnen effectief zou kunnen bepalen aan wie de hulp ten goede komt. Hoe zouden de heersende groepen in de lidstaten van de OIC reageren wanneer in het Westen zelfs maar serieus overwogen werd om dit tot officieel beleid te maken? Weinig hoopgevend helaas.
Mijn gevoel na het lezen van Manji, mede gebaseerd op het feit dat ze kritisch is over de koran zelf -iets dat zelfbenoemde "reformisten" slash islamitische mollen, zoals Tariq Ramadan nooit doen- is dat Manji oprecht is. (…)
Wat mij zorgen baart over Manji en uiteindelijk me er toe bracht om over haar te schrijven, is dat goed bedoelende mensen zoals zij, bijdragen aan het in stand houden van de illusie van een hervormde en moderne islam. (…)
Op de pagina's 160 tot 162 van haar boek, schrijft Manji: "September 11 is een verschroeiende herinnering aan wat er kan gebeuren wanneer we ons afschermen van de problemen van 'anderen', de les is dat goed wereldburgerschap enorme voordelen heeft voor de binnenlandse veiligheid. Ongeacht of westerlingen dit feit willen aanvaarden, moeten ze het accepteren. En we moeten het nu accepteren, omdat de Arabische moslims een geboortegolf doormaken. (...) Wie deze kinderen uitsluit van economische en burgerlijke participatie, zet aan tot een mate van chaos die ernstig genoeg is om een groot deel van de planeet stuiptrekkingen te bezorgen. De Arabische babyboom is net zo goed het probleem van het Westen als van het Midden-Oosten. (...) Waarom afwachten tot nog meer miljoenen moslims zich melden bij Australische, Duitse en Noord-Amerikaanse controleposten? Is het niet een elementaire kwestie van veiligheid dat de moslims op weg naar deze plaatsen er nu al achter komen dat de islam kan worden gezien als een aanvulling op het pluralisme in plaats van het te verstikken? (...) het Westen kan niet verder zonder immigranten. (...) Kortom, het Westen heeft moslims nodig."
O ja?
Islamitische immigratie vergt enorme kosten en heeft onze landen ernstig gedestabiliseerd. Manji wil dat de islamitische immigratie doorgaat terwijl Frankrijk al dichtbij een burgeroorlog zit als gevolg van islamitische immigratie. (…)
Het is de plicht van moslims om hun problemen oplossen, niet de onze. We hebben genoeg gedaan, en wat we hebben gedaan hielp niet. Als er iets door veranderde was het dat moslims steeds veeleisender en agressiever zijn geworden.
(…) Jihadisten willen dat het Westen geld geeft aan moslims en de deuren open houdt voor verdere moslim immigratie. Moslim reformisten zoals Irshad Manji willen dat het Westen geld geeft aan moslims en de deuren open houdt voor verdere moslim immigratie. Dus, wat is het grote verschil hier?
Reacties
# 1
trias politica:
Goed en informatief stuk. Het probleem met de integratie van moslims komt m.i. vooral voort uit de wezenlijke cultuurverschillen, die nog eens versterkt worden door het Islamitisch gedachtengoed. Dat gedachtengoed staat op gespannen voet met vrijwel alle Westerse kernwaarden die zo kenmerkend zijn voor de open samenleving die wij hier kennen. Als de moslima's geen korte metten maken met het sterk patriarchale en dictatoriale karakter van de Islam, dan zal die tweedeling blijven. Met als gevolg een verder oplopende spanning, ook binnen de moslim cultuur zelf, en mogelijk verdergaande ontwrichting van de samenhang binnen onze samenleving als geheel.
17-dec 2011 , 03:42
# 2
bottehond:
Top! En zeer noodzakelijk. Je brengt haarfijn onder woorden waarom ik Tofik Dibi fel bestrijd. Hulde.
17-dec 2011 , 05:25
# 3 Mernissi is een slippendrager van islam. Ze schreef een boek over islam en democratie en in dat boek komt het woord 'seculier' niet eens voor. Terwijl seculariteit juist het belangrijkste kenmerk is van de moderne democratie.
Ester Losita:
Mernissi is een slippendrager van islam. Ze schreef een boek over islam en democratie en in dat boek komt het woord 'seculier' niet eens voor. Terwijl seculariteit juist het belangrijkste kenmerk is van de moderne democratie.
Wat Manji betreft moet ik Fjordman toch wel gelijk geven. MAnji vat ijtihad op los van de islamitische wetgeving, die expliciet stelt dat eerst de koran, dan de soenna, dan de schriftgeleerden moeten worden geraadpleegd, dan de qijas, en pas als je er dan nog steeds niet uitkomt, de ijtihad.
Het verhaal van Manji klinkt leuk voor westerse oren, maar is voor moslims volkomen onzin. Kijk maar eens op wikipedia voor de eisen die worden gesteld voor men ijtihad (overigens afgeleid van j.h.d) mag bedrijven.
Waarmee ik niet de bedoelingen van Manji in twijfel trek, ik kan niet in haar hoofd kijken, maar het is zinloos om te doen alsof men zo maar uit het niets een ijtihad kan verzinnen en de context die al duizend jaar bestaat kan vergeten.
18-dec 2011 , 12:05
Reageren is niet mogelijk op dit bericht.