Hoewel er een zweem van hysterie zit in deze column van Ertuğrul Özkök [3] in Hürriyet, vandaag vertaald door de staf van Hürriyet Daily News, is hij belangrijk, niet alleen omdat wat hij zegt voor een groot deel klopt, maar ook omdat er uit af te leiden valt hoe deze ontwikkelingen beoordeeld worden in Turks nationalistische kringen. Ik geef de column in zijn geheel weer:

Over onze minister van Buitenlandse Zaken wordt gemeld dat hij "op zoek is naar een plek voor Bashar al-Assad." Weet je wat, terwijl hij op zoek is naar een plek, laten wij dan op zoek gaan naar een nieuwe plek voor Turkije.

We kunnen wel of niet achter het Syrië beleid staan van ons land. Dat maakt niets uit. We zijn ons toch allemaal bewust van het plaatje voor ons: We hebben een 1.200 km lange Koerdische grens.
1) Nog maar een week geleden hadden we 400-kilometer "Koerdische grens." Nu zijn daar 800 kilometer aan toegevoegd. Vrienden, dit is de nieuwe geopolitieke realiteit die geïntroduceerd is door onze 'strategische diepte': sinds vandaag hebben we een 1.200 kilometer lange Koerdische grens. We konden al niet omgaan met 400 km, kunnen we wel 1200 km aan?

Ertuğrul Özkök, 20 jaar hoofdredacteur van de Hürriyet, vindt dat het grootste deel van de Turks-Syrische grens nu Turks-Koerdische grens geworden is

2) Daar moeten we bij stil staan. We konden die 400 kilometer Koerdische grens al niet aan. Hoe gaan we dat doen met 1200 kilometer? We wachten op een "diepgaand" antwoord daarop. Arabieren vechten, Koerden winnen.
3) Besef wel: de "Arabische Lente", die wij vurig steunen, is omgetoverd tot een "Koerdische Lente". Het is een vreemde situatie, zowel in Irak als in Syrië: Arabieren zijn met elkaar in gevecht, mensen sterven. De Koerden zetten een volgende stap op weg naar een onafhankelijke staat. Bovendien zijn ze in staat om dit te realiseren zonder een kogel af te vuren, zonder een slachtoffer.
Daar heb je het, dat is pas strategische diepte.
4) Aan de andere kant vecht de verboden Koerdische Arbeiderspartij (PKK) en lijdt ze verliezen, maar is niet in staat om te winnen.

Özkök impliceert dat versterking van Koerdische autonomie via militair geweld voor hem beter te verteren zou zijn

5) Er is nog een vreemde situatie: In Turkije vuurt de PKK kogels af in naam van de Koerden, maar dat heeft hen tot vandaag niets opgeleverd. Maar wacht even. Wie kan garanderen dat de "Koerdische Lente", die in de Arabische landen is gearriveerd op een gegeven moment niet ook Turkije bereikt?
Laten we het niet over Minister van Buitenlandse Zaken Davutoğlu hebben. Het is voldoende als hij afstand houdt. De komende tijd kan niet worden toevertrouwd aan de fantasieën van een academicus.

Deze de facto situatie die door Koerden in twee landen bereikt is, zal er onvermijdelijk voor zorgen dat de ogen gericht worden op de Koerden in Turkije.
Als op een dag in de toekomst Turkije te maken krijgt met een oprisping van 'Koerdische lente', hoe gaan we daarop te reageren?
* Door het afvuren van kogels?
* Of door een beleid dat een democratisch land zou passen?
Wat gebeurt er als een bloedbad plaatsvindt in Syrië onder alevieten en christenen?
De situatie in de gebieden die onder controle staan van de oppositie in Syrië is verre van aangenaam. Er wordt gerapporteerd dat er griezelige slogans zoals: "Christenen naar Libanon, alevieten naar de doodskist" worden gezongen in die gebieden. Er komt concrete informatie naar buiten dat de christenen worden mishandeld. Wat zal de houding van Turkije zijn als soennieten morgen proberen een bloedbad aan te richten? Gaan we de soennitische Arabieren vragen om "te handelen met daadkracht"?

Volgens Özkök bestaat er in Syrië een reëel gevaar voor een bloedbad na de omverwerping van het regime. Een soennietisch geïnspireerd bloedbad, dat we kennen uit Irak

Kijk naar de kaart om het plaatje te zien.
RESULTAAT:
Vanaf nu hebben we een 1.200 kilometer lange grens met de Koerden. Als je naar de kaart kijkt, dan zie je een andere werkelijkheid. Aan deze kant van de grens, in ieder geval 800 tot 900 kilometer lang, leeft de Koerdische bevolking van Turkije. Dit betekent dat de "Koerdische Lente" bij onze grens is aangekomen.
Om een "lente charge" gelanceerd door Koerden, gebaseerd op de feitelijke situatie in de twee buurlanden, tegen te gaan, moeten we reageren met een serieus beleid, een dat wordt gesteund door heel Turkije, niet door de fantasieën van een academicus.
Misschien stel ik de zaak te eenvoudig voor, maar de harde realiteit waar we voor staan is zo simpel ...
Moge God Turkije redden van de naschokken van de "strategische diepte" ...

Özkök is bepaald niet de enige columnist in Turkije die onheil ziet aan de horizon. Mehmet Ali Birand - waarschijnlijk Turkijes bekendste journalist - is net zo gealarmeerd:

Ik schreef eerder al dat de ontwikkelingen in Syrië de omvang van het Koerdische probleem hadden vergroot en dat we in een situatie zijn beland waarin de controle ons uit handen glijdt. Ik denk dat we drie opties hebben:
1- we zetten stappen om onmiddellijk onze interne problemen op te lossen en ons te verzoenen met onze burgers van Koerdische oorsprong.
2- we wachten op de uitkomst van de ontwikkelingen zonder iets te doen.
3- we breiden de militaire strijd tegen de Koerdische entiteit uit.
Het huidige beleid van de premier is er alleen op gericht om de Koerdische Arbeiderspartij (PKK) op de knieën te krijgen.

Turkije heeft een bijzondere boodschap aan Barzani: "kies voor de vriend­schap van Turkije". Een dreigement.

De eerder genomen moedige stappen worden voldoende geacht. De omvang van de Koerdische kwestie in het algemeen in de regio groeit snel. De PKK bereidt zich voor op een belangrijke rol in het internationale machtsspel. De boodschap van premier Recep Tayyip Erdogan aan de president van de Koerdische Regionale regering, Masoud Barzani, en het artikel in Daily Star door zijn adviseur Yalçın Akdoğan tonen aan dat de zaken niet goed gaan.

In opdracht van de minister-president heeft Akdoğan Barzani gewaarschuwd en gezegd: "kies voor de vriendschap van Turkije."
Irak is onder zijn controle. Syrië beeft. Het is al voldoende om deze twee te verenigen. Dan kan Iran volgen.

Samengevat: Koerden die niet meer onderdrukt worden in andere landen brengen Koerden in Tur­kije op verkeerde ideeën. Dit is de opvatting van Özkök zowel als van Ibrand

Wanneer er steun van Washington komt, die daarmee alleen Teheran willen straffen, zal ons dat nog een stap dichter bij Groot-Koerdistan brengen.
In dit hele spel eist de PKK een plek op voor zichzelf. Hij heeft een stem in gewapende strijd. Hij wordt sterker.
Kortom, de veranderende dynamiek in de regio brengt het Koerdische probleem op een voor ons onwenselijk niveau.

(Zie ook zijn column van gisteren: Er wordt een Mega Koerdische staat opgericht.)

Diplomatiek correspondent Barcin Yinanç bespreekt in het interview hieronder deze ontwikkelingen met Nuh Yılmaz van Istanbul Marmara Universiteit (ook vandaag gepubliceerd in Hürriyet Daily News).
Yilmaz stelt dat de alliantie tussen Masoud Barzani en de, aan de PKK-gelieerde, Syrische Koerdische groep PYD, Ankara volledig heeft overrompeld:

Nu moet Ankara aan crisisbeheersing doen. Het feit dat minister van Buitenlandse Zaken Ahmet Davutoğlu naar de regio gaat maakt deel uit van de inspanningen daartoe.
De Syrische regering ergert zich aan de betrokkenheid van Turkije bij de ontwikkelingen in Syrië. Het regime wilde Ankara de consequenties van [dit gedrag] laten merken.

Turkije koos aanvankelijk de kant van de Syrische Koerden tegen het Bashar al-Assad-regime. Syrië riposteerde en probeerde te scoren tegen Turkije door de positie van de PKK tegenover andere Koer­dische groepen te versterken.

Een dimensie daarvan was het neerhalen van het [Turkse] F-4 vliegtuig [op 22 juni]. [opmerking van Claire: Het is nog steeds verre van duidelijk of Syrië het vliegtuig heeft neergehaald, en als zij heeft gedaan, waarom. De gebeurtenis blijft in nevelen gehuld, een van de vele geruchten die heb ik gehoord uit bronnen met verschillende graden van geloofwaardigheid, is dat "het gewoon is neergestort."] Een andere dimensie wordt gevormd door de Syrische Koerden. Turkije had Syrië gevraagd om de rechten van de Syrische Koerden meer in acht te nemen. In feite koos Turkije de kant van de Syrische Koerden tegen het Bashar al-Assad-regime. Syrië riposteerde en probeerde te scoren tegen Turkije door de positie van de PKK tegenover andere Koerdische groepen te versterken. De Syrische regering zadelde Turkije op met een crisis door bepaalde delen van het land in handen te laten vallen van de coalitie.
Het regime moest wel strijdkrachten terugtrekken. Syrië heeft niet alleen troepen teruggetrokken uit het noorden maar ook van de Golan-hoogvlakte en uit Idlib [tussen Aleppo en de kust, ook in het Noorden, maar niet bewoond door Koerden] in een poging om weer controle over Damascus en Aleppo te krijgen. Syrië probeert Turkije ook in een moeilijke positie te brengen door het creëren van oppositie en bepaalde (binnenlandse) gevoeligheden te prikkelen. Maar ik denk niet dat Ankara in paniek zal raken. Het wordt geconfronteerd met een risico dat niet voorzien is en denkt nu over hoe daarmee om te gaan.
Yinanç: Wie controleert de Syrische Koerden? Hoeveel invloed heeft de PKK of Koerdische Democratische Partij (KDP) van Barzani in het noorden van Syrië?
Het is bekend dat de PKK er traditioneel wel aanhang heeft, maar die is niet zo groot. Integendeel, de groepen die op de hand zijn van Barzani hadden meer invloed. Maar in de loop van het afgelopen jaar, toen de betrekkingen met Turkije onder spanning kwamen, heeft de Syrische regering stappen genomen om de PKK te versterken.
Yinanç: Betekent dit dat na het uitzetten van PKK-leider [Abdullah] Öcalan [Opmerking Claire: Hij werd uitgezet in 1998 nadat Turkije serieus gedreigd had met een invasie], Syrië de rest van de PKK elementen onderdak bleef bieden, en respectievelijke Turkse regeringen daar niet veel tegen ondernamen?
Niet echt. De huidige situatie is erg nieuw. Maar niets komt van de ene op de andere dag uit de lucht vallen.

De Irakese centrale regering onder leiding van de Sjiiet Nouri Al-Maliki neemt het op voor het Syrische regime en heeft troepen naar het noorden gestuurd, richting Koerdistan dus

Het feit dat de PKK onder Syrische Koerden invloed bleef hebben, had ook te maken met de interne ontwikkelingen binnen de PKK. Tot aan het afgelopen jaar werden deze niet aangemoedigd door Syrië. Er waren verschillende groepen binnen de Syrische Koerden en in feite had de KDP een grotere invloed onder hen. Omdat Turkije zich zorgen maakte over de aanwezigheid van Syrische Koerden binnen de PKK en dacht dat dit te wijten was aan de situatie in Syrië, oefende Turkije druk uit op Syrië om hun situatie te verbeteren.
Toen Davutoğlu [in het voorjaar van 2011] naar Syrië ging, vroeg hij om de vrijlating van Koerden uit de gevangenis.
Maar toen de betrekkingen met Turkije verslechterden, zette Syrië geen stappen om de situatie van de Koerden te verbeteren, maar om de PKK te versterken.
Vandaag de dag is de [Iraakse premier] Nouri al-Maliki meer op de hand van het Syrische regime, terwijl de Regionale Regering van Koerdistan (KRG) het opneemt voor de rechten van de Syrische Koerden. Dus Syrië heeft niet alleen stappen gezet om Turkije hoofdpijn te bezorgen, maar ook om de invloed van de KDP te beperken. Koerden met sympathie voor de PKK werden vrijgelaten uit gevangenissen; 30.000 van hen kregen de Syrische nationaliteit.
Yinanç: Maar de was verrassing dat Barzani ging samenwerken met de PYD.
Wanneer je de uitspraken van minister-president Erdoğan bekijkt, zie je een zeer krachtige boodschap aan Barzani. Maar de grootste verrassing was eigenlijk dat Barzani Ankara niet op de hoogte had gesteld van zijn plannen in deze richting.
Yinanç: Betekent dit dat Barzani Turkije in de rug heeft gestoken of alleen dat hij Turkije heeft laten zakken?
Ik gebruik dergelijke uitdrukkingen niet, omdat ze in Turkije worden gebruikt in het kader van anti-Koerdische retoriek. Barzani dacht waarschijnlijk dat hij hiermee weg kon komen. Maar ik denk dat hij zich ernstig misrekend heeft.
Yinanç: En het gebeurde op een moment dat de relaties tussen Ankara en Barzani beter waren dan ooit.
Dat klopt. Ik weet niet hoe Barzani tot deze beslissing gekomen is. Heeft hij overlegd met derden of nam hij de beslissing alleen? Ik schat in dat het zijn eigen beslissing was. En ik denk dat Ankara zeer geïrriteerd is.

De Arabieren in Irak werken de olie-export vanuit Koerdistan tegen. Barzani is aange­wezen op Turkije. Of het Noorden van Syrië

De belangrijkste kwestie tussen de Iraakse centrale regering en Barzani is de oliekwestie. Ik kan niet geloven dat de laatste afspraken met Chevron gemaakt zijn zonder toezegging van Turkije dat het doorgang verleent om de olie de internationale markten te laten bereiken, tegen de bezwaren van al-Maliki in.
Het zou kunnen dat Barzani denkt aan een energiecorridor via Latakia, dus onafhankelijk van Turkije. Maar dit is nogal onwaarschijnlijk. Er wonen ook Arabieren in het noorden [van Irak] en zij zijn meer op de hand van het vrije Syrische leger. Wanneer de PYD ruimte laat voor de PKK, kan dit leiden tot grensoverschrijdende operaties van Turkije.
Yinanç: Wat kunnen de motieven zijn van Barzani?
Ik kan alleen maar speculeren. Aangezien de KDP in het noorden terrein verloor als gevolg van de Syrische steun voor de PKK, zou het kunnen dat ze geprobeerd hebben om terrein terug te winnen onder de Syrische Koerden via de Irbil overeenkomst [4]. Barzani zal gedacht hebben dat hij die eenheid niet ten koste van de PKK kon laten gaan en heeft daarom contact gelegd met een groep die verbonden is met de PKK om op die manier controle te krijgen, terwijl hij ook zijn aanzien verbetert onder de groepen die aanleunen tegen de PKK. Maar dit is geen excuus voor het feit dat hij opereerde zonder medeweten van Turkije. Dit toont dat hij denkt sterk te staan. Maar ik denk dat hij zijn standpunt zal herzien.
Yinanç: Wat denkt u dat Turkije zal doen?
Ik denk dat de kwestie van het transport van olie en gas naar Turkije op de agenda zal staan. Dit is de belangrijkste troefkaart van Turkije. Hij zal worden uitgespeeld om te tonen wat de reactie kan zijn op die eenzijdig genomen maatregelen. Maar ik denk niet dat het zover zal komen.

Nuh Yılmaz laat doorschemeren dat de Syrische opstandelingen eventueel door Turkije worden opgezet tegen de PKK-Koerden

Barzani zal echter nadrukkelijk worden voorgehouden wat de gevolgen zijn van instabiliteit in het noorden van Syrië. In zo een situatie kan van alles gebeuren. Als de PKK zeer actief wordt en de belangen van Turkije gaat schaden, kunnen Syrische groepen die bevriend zijn met Turkije ook gemobiliseerd worden. Het Vrije Syrische leger heeft al laten weten dat het zelfs met de PKK zou vechten maar op dit moment is de prioriteit de strijd tegen het al-Assad regime.

Dit gevoel van alarm is in het gehele politieke spectrum te vinden. Abdullah Bozkurt,

De omstreden Gülen beweging wordt wel aange­duid als de derde macht in Turkije

die schrijft voor het Gülenistische Today's Zaman, merkt ook op wat er zou kunnen en direct hadden moeten worden voorspeld vanaf het begin: "Turkije heeft nu te kampen met een explosief mijnenveld, met tegelijkertijd optredende sektarische identiteiten."

Het riskante spel dat Turkije speelt om de snelle ontwikkelingen in het noorden van Syrië te controleren zonder directe betrokkenheid, maar via de Regionale Regering van Koerdistan (KRG) in buurland Irak als een proxy zou als een tweesnijdend zwaard kunnen werken voor de Turken.
Ankara kan aanzienlijke vooruitgang boeken in de aanpak van het eigen Koerdische probleem, maar het kan ook heel goed grote verliezen opleveren wanneer de dingen anders uitwerken. Hoewel Ankara natuurlijk enkele voorzorgsmaatregelen heeft genomen om onbedoelde gevolgen te voorkomen van de strijd tegen het Koerdische terrorisme die gevoerd wordt door de Koerdische Arbeiderspartij (PKK) en haar bondgenoten in het Midden-Oosten, voorspelt het nieuws uit Syrië steeds meer ellende voor Ankara en creëert het onrust in heel Turkije. ...
"Last but not least," (…)
... moet Turkije oppassen voor aanhoudende weerstand onder het bredere Arabische publiek over de nauwe samenwerking van Turkije met de Koerden in zowel Syrië als in Irak ten koste van de Arabieren {sic} .....
Op dit moment, hebben de Arabieren te maken met drie niet-Arabische landen in de regio: Israël, Iran en Turkije.

Voor de Turkse Gülenist Bozkurt is er niets vreemds aan dat Arabieren meer rechten hebben dan Koerden

Zij zien Iran als een aartsvijand, verachten de Israëlische agressie en uitbreiding van de nederzettingen terwijl ze met enige terughoudendheid de Turkse rol verwelkomt. Het tot stand komen van een sterk autonome Koerdische regio in Syrië in aanvulling op die in Irak, roept het schrikbeeld op van het ontstaan van een vierde, niet-Arabische Koerdische staat in het midden van de Arabische wereld. Vanuit een Arabisch oogpunt, is dit gewoon niet acceptabel. Turkije kan zich gedwongen zien om genoegen te nemen met een minder wenselijke oplossing in Syrië om de lange termijn nationale belangen in het Midden-Oosten te beschermen.

Wat de "minder wenselijke" oplossing zou kunnen zijn die hij suggereert, is niet duidelijk. Voor zover ik kan zien, is de enige manier voor Ankara om deze doordenderende trein nog te stoppen, met haar volle gewicht achter Assad te gaan staan. Om ruimschoots voor de hand liggende redenen kan het dat niet doen, en zelfs als ze het wel zouden doen, dan zou de strategie bepaald niet staan voor een gegarandeerd succes. Om het voorzichtig uit te drukken.

In dit koor van alarmisten blijft Yavuz Baydar, die op dezelfde dag in Zaman schrijft, resoluut optimistisch.
Hij was blijkbaar aangemoedigd door het optimisme van Henri J. Barkey, die (volgens Baydar) "een hoogleraar internationale betrekkingen is aan de Lehigh University en een zeer gewaardeerde expert op het gebied van PKK-gerelateerde onderwerpen."
Nu heb ik, om verschillende redenen waar ik hier verder niet op inga, ongeveer evenveel vertrouwen in Barkey voor het doen van voorspellingen over de regio als in die van Lady Gaga. Maar voor de goede orde geef ik de visie van Baydar hier ook:

... terwijl anderen uit het kemalistische kamp opnieuw bezig gaan met het oproepen van oude angsten en aanwakkeren van haat tegen Koerdische aspiraties voor zelfbestuur, zijn verslaggevers uit dezelfde kringen opmerkelijke genuanceerd in hun verslagen van de feiten, met beweringen dat een groot aantal Syrische Koerden in feite klaar staat om de PKK te bestrijden wanneer ze een intentie waarnemen in de richting van het opzetten van een bevrijde zone of een 'staatje'.

De belangrijkste vraag van nu af aan is wat de keuze van de PKK zal zijn, met betrekking tot Syrië in het bijzonder en het Koerdische "ontwaken" in de regionale context in het algemeen. Ik zou het niet beter kunnen zeggen dan Orhan Miroglu, een Koerdische intellectueel met grote kennis van de PKK, die in de jaren 1990 ternauwernood een aanslag overleefde georganiseerd door "diep Ankara," gisteren deed in de Taraf Daily:

De Syrische revolutie lijkt een grote politieke test voor de PKK Omdat het hen een kans biedt om aan de Koerden en aan de internationale gemeenschap te laten zien dat ze in staat zijn om de macht te delen met anderen. De PKK heeft twee keuzes: het risico nemen om in te gaan tegen de Syrische Koerden, tegen het Syrische Nationaal Congres en tegen het Westen, en de uitoefening van de vorming van een autonoom - of buffer zone na te streven, hetgeen gelijk staat aan politieke zelfmoord of, ze kan ervoor kiezen om een deel van de revolutie zijn. {Baydar hoopt op een koerswijziging van de PKK. Daarom verwacht hij hem ook.}
Turkije en Zuid-Koerdistan - Irak - zijn buren van de Syrische Koerden. De PKK voert een gewapende strijd tegen de eerste en ziet de laatste als de enige tegenstander... De PKK zal er niet in slagen om de baas te worden over een eigen gebied. De etnische kaart en de sociologie van Syrië staan dat niet toe. De PKK kan niet de oude PKK blijven, ondanks de Syrische revolutie, want ze maken al deel uit van de revolutie. Ook al hebben ze niets gedaan om er deel van uit te maken, en ze eerder hebben samengewerkt met een dictator, die nu elk moment ten valkan komen, biedt dit een kans op verandering.
Misschien vindt u mijn idee prematuur, en dat zou ik begrijpen, maar laat me dit zeggen: De PKK moet haast maken met een vredesregeling met Turkije. Omdat het, van nu af aan, dingen kan gaan verliezen in Syrië en ze daardoor gedwongen worden om geen verdere oorlog te voeren, maar om de dialoog en een goede regeling te zoeken. "
En hierbij spelen ook nog de religieuze en sektarische loyaliteiten van de Syrische en Iraakse Koerden een rol. Het is dus een lange en kronkelige weg, maar geen reden voor paniek.

Met andere woorden, Baydar ziet

Berlinski: voor de PKK geldt nog sterker dan voor de Palestijnen: they never miss an opportunity to miss an opportunity

geen reden tot paniek, want het is altijd mogelijk dat de PKK plotseling zal ophouden zich te gedragen zoals de PKK zich altijd gedragen heeft. Voor wie niet bekend is met de PKK, zeg ik alleen dit: er bestaat een cliche om aangaande internationale betrekkingen op te merken dat de Palestijnen nooit een kans laten liggen om een kans te laten liggen. Wanneer het om de PKK gaat is die niet zozeer een cliche als een axioma.
Maar wanhoop is een misdaad, en ik hoop echt dat ik ongelijk heb.