Sinds staatsraad Van Buuren als “Kort Geding”-rechter het verdrag inzake het uitdiepen van de Westerschelde voorlopig buiten werking stelde hebben we geen verrassender uitspraak gehad dan de veroordeling door de Raad van State van een bepaling die een aantal gemeenten in hun algemene plaatselijke verordening hadden opgenomen tot partiële handhaving van artikel 3 van de Opiumwet. Om te begrijpen wat daar aan de hand is moeten we even terug naar het verleden.

»
Gedoogbeleid is een oude Nederlandse gewoonte. Al in de zestiende eeuw weigerde plaatselijke autoriteiten in Nederland voorschriften uit te voeren als die door voldoende burgers als klemmend en bezwaarlijk werden ervaren, terwijl de meerderheid van de burgers geen behoefte bleek te hebben aan handhaving. In de zestiende eeuw ging het om godsdienstige voorschriften die bepaalde mensen in gewetensnood brachten. De soeverein van ons land die daarnaast ook koning van Spanje was meende toen dat de regels hoe dan ook moesten worden afgedwongen. Hij legde de handhaving in handen van een aantal van zijn Spaanse onderdanen, die hier als vreemdelingen werden ervaren. Het gevolg was een opstand die tachtig jaar heeft geduurd. Nog steeds memoreren we dat we de koning van Spanje altijd hebben geëerd maar dat hij met zijn vingers van onze wetten en gebruiken af moet blijven.
vandaar opname van het verbod in een APV, wat juridisch neerkomt op een aankondiging dat het gedoogbeleid selectief zal worden opgeheven

Het gedoogbeleid van de laatste jaren betrof iets veel prozaïschers. De Opiumwet verbiedt het gebruik van en de handel in drugs. Die wet is gebaseerd op internationale verdragen die we niet eenzijdig kunnen veranderen. Veel burgers menen of meenden dat softdrugs geen kwaad kunnen en dat het de overheid niet toekomt iets te verbieden waar zoveel burgers aardigheid in hebben terwijl de rest van de burgers zich er niet buitensporig aan ergert. Vandaar dat we in Nederland de Opiumwet intact lieten maar overtreding van artikel drie van die wet [noot 1] vrij algemeen gedoogden.

Een aantal gemeenten waren de laatste tijd tot de conclusie gekomen dat het gedoogbeleid inzake softdrugs op bepaalde locaties burgers ondraaglijke overlast bezorgde. Ook vond men wel dat de gezondheidsrisico’s groter waren gebleken dan aanvankelijk gedacht, zodat met name jongeren tegen gebruik van softdrugs beschermd moesten worden. Vandaar dat men besloot artikel drie weer te gaan handhaven, maar alleen daar waar dat om redenen van openbare orde of om gezondheidsredenen nodig leek. Vandaar opname van het verbod in een APV, wat juridisch neerkomt op een aankondiging dat het gedoogbeleid selectief zal worden opgeheven, namelijk op de in of op grond van de APV aangewezen plaatsen.

Men kan zich afvragen of gedoogbeleid, dat niet strookt met gedragsbepalingen toelaatbaar en dus rechtsgeldig is, maar daar ging de uitspraak van de Raad van State niet over. Wat men daar deed was vaststellen dat een verbod dat al in de wet staat (artikel 3 Opiumwet) niet in een APV herhaald mag worden omdat de wet nu eenmaal boven een plaatselijke verordening gaat. Men had kunnen constateren dat een plaatselijk verbod niets toevoegde, maar de idee dat er strijd zou zijn tussen deze specifieke blowverboden en de wet is moeilijk te volgen. De Raad had gemakkelijk de APV’s in kwestie zo kunnen lezen dat zij een verbijzondering van het gedoogbeleid inhielden. Hij had zich er vervolgens over kunnen uitlaten of een gedoogbeleid rechtsgeldig is en zo ja of je plaatselijk wel en elders niet mag gedogen als gemeente. Dat zou juridisch te volgen zijn geweest, maar deze uitspraak is dat niet. Hoger beroep is er overigens niet tegen uitspraken van de Raad. Heerlen blijkt zich van de uitspraak niets aan te trekken, maar de burgemeester van Amsterdam vindt het niet aangaan een uitspraak van de Raad van State zo maar te negeren, hoe onbegrijpelijk ook. Zijn juristen gingen zich beraden zei Van der Laan, maar hij is zelf jurist en weet beter dan wie ook dat dit beraad niet helpen gaat. In een rechtstaat doe je wat de rechter in hoogste instantie beslist ook al is dat onzin.

Er is werk aan de winkel voor de nieuwe vice- president van dit oudste hoge college van staat, zoveel is duidelijk.

[1] Artikel 3
Het is verboden een middel als bedoeld in de bij deze wet behorende lijst II dan wel aangewezen krachtens art. 3a, 5e lid:
A. binnen of buiten het grondgebied van Nederland te brengen;
B. te telen, te bereiden, te bewerken, te verwerken, te verkopen, af te leveren, te verstrekken of te vervoeren;
C. aanwezig te hebben;
D. te vervaardigen
Verschijnt vandaag ook op het weblog van Toon zelf.

Toon Kasdorp, 14-07-2011

Naar reageerveld

Reacties

# 1

R. Hartman:

Raar artikel. Omdat de wet selectief niet wordt uitgevoerd gaan we maar in APVs vastleggen waar we de wet selectief wel gaan uitvoeren. Te bezopen voor woorden en terecht dat de raad van state dat niet accepteert. Als we de wet niet wensen uit te voeren dient die wet te worden afgeschaft.

Zolang die wet instand blijft kan een APV hooguit aangeven dat die wet niet wordt gehandhaafd, maar dat is uiteraard juridisch niet mogelijk. Alleen al daarom is gedogen een belachelijk fenomeen, dat slechts willekeur in de hand werkt, zoals dit artikel illustreert.

Gedogen getuigt van de typisch Nederlandse laffe 'noch vlees noch vis' aanpak, die de machthebbers de gelegenheid geeft te doen en laten wat ze willen. Zum Kotzen.

15-jul 2011 , 09:22

# 2

toon kasdorp:

Het gedogen staat op gespannen voet met de rechtsstaat, op dat punt heeft Hartman gelijk. Maar in een samenleving zoals wij vroeger hadden, waarin sociale controle in veel opzichten de rol van het strafrecht overnam, werkte het wel. Wat je ook vindt van 'gedoogbeleid' een rechter die beweert dat dan de wet en de verdragen maar helemaal buiten toepassing moeten blijven is wel merkwaardig bezig.
Toon Kasdorp

15-jul 2011 , 09:52

# 3

Frans Groenendijk:

Discussie over 'gedogen' en meer nog over 'gedoogbeleid' krijgt snel vreemde trekjes. Er zit ook iets heel raars aan. Zelfs buitengewoon heldere en nuchtere denkers als Toon Kasdorp raken er van in de war, zo lijkt het wel.
Wat is gedogen? In mijn ogen is het onjuist om te doen of het een helder juridisch begrip is. Het is een vorm van prioriteiten stellen. Een oneigenlijke vorm.
Ik schrijf het wel eens vaker en zal dat blijven doen: in de politiek gaat het niet zo zeer om standpunten maar om prioriteiten. Het feit dat veel standpunten in de politiek geformuleerd worden als vrome wensen versterkt dat nog, maar dat terzijde.
Spreken over de 'cavia-politie' maakt een fatsoenlijke discussie over de inzet van middelen en manschappen voor wetshandhaving zo goed als onmogelijk. Politie en justitie moeten meer aandacht besteden aan een moord dan aan het doden van een kat. Daar is iedereen het mee eens en het is ook de praktijk. Maar moet er zolang er nog moordzaken onopgelost blijven helemáál geen energie gestoken worden in optreden tegen aanranding, inbraak, dierenmishandeling of gevaarlijke snelheidsovertredingen in het verkeer? Natuurlijk niet. Het is ook verstandig om niet precies vast te leggen en naar buiten te brengen hoe de prioriteiten in de praktijk precies geoperationaliseerd worden: dat zou anders neerkomen op aangeven met welke misdrijven en overtredingen men op welke plaats en op welk tijdstip altijd wegkomt.
Gedogen is een bijzondere en oneigenlijke vorm van prioriteiten stellen: in feite is 'vastgelegd' dat iets dat wettelijk wel verboden is nooit tot vervolging zal leiden. Het verbod is dan gewoon onzinnig.
Ik ben het helemaal eens met Toon dat de Raad van State hier heel vreemd gehandeld heeft. Ik zou nog wel verder willen gaan en het gewoon laf noemen. Laf omdat men de handen blijkbaar niet wil branden aan het kromme van zoiets als gedoogbeleid.
De lafheid zit hem daarbij in wat tot mijn verbazing ook Toon lijkt te onderschrijven: "Die wet is gebaseerd op internationale verdragen die we niet eenzijdig kunnen veranderen".
We hoeven internationale verdragen toch niet eenzijdig te veranderen? We kunnen ze toch ook niet onderschrijven?

15-jul 2011 , 03:24

# 4

Jaap:

Uitgezonderd hals- en vermogensdelicten zijn zowel het gericht handhaven van de wet als het gedogen van overtredingen een teken van maatschappelijke verandering, een verandering waarbij de politiek - namens de kiezer - aan het roer staat.

Het berust op een misvatting te veronderstellen dat 'de wet' compleet en af is en dat, ergo, een onversneden handhaving de enig juiste insteek is. Zonder verandering geen beweging en zonder beweging geen verandering. De wet volgt deze ontwikkeling. Sla er maar eens eens een grondwet of wetboek uit de 19e eeuw op na: "op de barricaden!" zou het uit alle kelen klinken.

Wie 'gedogen' slap en onaanvaardbaar noemt dient zich te realiseren dat hij spreekt vanuit zijn eigen maatschappelijke positie en zijn weerzin zich richt tegen een zeer specifiek onderdeel van het gedoogbeleid.

Ik ken namelijk geen mensen die zich tegen ieder gedogen uit het recente verleden hebben gekeerd; zoals de opiumwet, godslastering, prostitutie en, zeer recent, het onverdoofd slachten. Maar nu het goede nieuws:

Toon heeft al meerdere keren duidelijk gemaakt, en ook nu weer, dat de Artikel 90-reeks inzake internationale verdragen, onze eigen wetgeving irrelevant maakt. Maar, als die internationale wetgeving hierdoor de facto tot nationale wet verklaard is, dan voorspel ik dat de slapschwanz-roepers van nu de gedogers van straks zullen zijn. Panta rhei en het kan verkeren. Wel is het dan zaak bij het opstellen van gedoogbeleid enige maatschappelijke inlevendheid en juridische intelligentie aan de dag te leggen.

15-jul 2011 , 11:35

# 5

D. G. Neree:

Goedendag.

Mijn complimenten voor jullie web log

Graag wilde ik mijn mening geven over de Opiumwet en de calamiteiten die deze wet al een eeuw lang heeft veroorzaakt, in directe verhouding tot de handhaving ervan.

Weg met die politiek gemotiveerde Opiumwet van 100 jaar geleden. De War on Drugs is allang verloren en valt nooit en te nimmer te winnen en kost meer slachtoffers en geld dan men lief is en meer dan de daarin genoemde stoffen ooit veroorzaakt hebben.

Verdragen kunnen opgezegd worden of herzien.

Het is een hopeloze zaak en hoe strenger deze wet wordt gehandhaafd, hoe meer de prijs wordt opgedreven en hoe meer dit in handen komt van steeds rijker wordende georganiseerde criminele bendes, met alle zichtbare gevolgen van dien. Kijk naar Mexico, Columbia, Brazilië, kijk naar wat er door de drooglegging in Amerika gebeurde. Bendeoorlogen op straat, volle gevangenissen en gebruikers gecriminaliseerd.

Is dat het nu allemaal waard? Laat mensen lekker hun blowtje roken. Tevreden rokers....

De Opiumwet is een criminele wet, opgesteld in een politieke koehandel en onder druk van de belangen van de toen opkomende kunststoffenindustrie, die hennepmaterialen (touw, canvas etcetera, de sterkste plantaardige vezel op de wereld) uit de markt wilde werken) Hashish is op de lijst gezet om Egypte mee te laten ondertekenen, want ze drigden om alcohol er ook op te willen zetten

Politieke koehandel en economische belangen, daar pukken we nu dagelijks wereldwijd de bittere vruchten van.

16-jul 2011 , 12:14

# 6

D. G. Neree:

excuses voor de typo's

16-jul 2011 , 12:16

# 7

D. G. Neree:

"onder druk van de belangen van de toen opkomende kunststoffenindustrie"

Ik wil dit specificeren en aanvullen: Het was de plastic- en de geneesmiddelenindustrie, die op deze manier een aantal natuurlijke geneesmiddelen, onder andere 's werelds oudste en beste pijnstller, opium, op deze manier uit de markt konden werken

De farmaceutische en de kunststoffenindustrie zijn en waren twee takken van van de aardoliemaatschappijen, wat meteen hun macht verklaart.

Nogmaals: met alle schade van dien.

16-jul 2011 , 05:35

# 8

Frans Groenendijk:

Ik heb onvoldoende informatie om je tegen te spreken D.G., maar het samenzweringstheoriebelletje gaat wel zachtjes af bij mij. Heb je wat meer informatie hierover?

De tegenwoordige softdrugs zijn trouwens inderdaad zwaarder geworden.

Ben het overigens met je eens dat de 'war on drugs' meer negatieve dan positieve effecten heeft. In het 2e hoofdstuk van mijn boek schreef ik er dit over:
Het getob van het Westen -meer in het bijzonder van de Verenigde Staten- om de jeugd van de drugs af te houden perverteert hun buitenlandse beleid. In verre landen wordt papaver vernield in plaats van in eigen land de jeugd goed te beschermen en op te voeden.

16-jul 2011 , 05:45

Uw reactie:

Reageren is niet mogelijk op dit bericht.

Terug naar begin artikel