Lucia Berk
De veroordeling van Lucia de Berk was in hoofdzaak het gevolg van een foutieve statistische voorlichting van de rechtbank, die op haar beurt mogelijk weer het gevolg geweest zou kunnen zijn van een onvolledige, c.q. onjuiste voorlichting van de statisticus door de justitiële autoriteiten. Het boek van Ton Derksen dat ik niet gelezen heb, geeft hierover waarschijnlijk uitsluitsel. Hoe dan ook, in de zaak De Berk schuilt een systeemfout. Daarnaast heeft massapsychose een rol gespeeld.
» Buruma, nu raadsheer van de HR, die zich over de affaire uitgelaten heeft, vestigt geen aandacht op de dramatis personas wier taak het is om het ontstaan van een dergelijke psychose te voorkomen, respectievelijk zich zelf daaraan te onttrekken: de rechters in alle betrokken instanties en de directie van het ziekenhuis.
In het algemeen wordt statistisch bewijs strafrechtelijk helemaal buiten beschouwing gelaten. Men beschouwt het meestal niet als een wettig bewijsmiddel. Dat karaktergetuigen nu alleen indirect een rol spelen in het proces heeft het nadeel dat ze niet q.q. door de raadsman van de verdachte kunnen worden ondervraagdTen onrechte lijkt mij, want vaak is het veel harder bewijs dan dat van getuigen of dan bewijs uit het sporenonderzoek. Betrouwbaarder zelfs dan een bekentenis zoals we zo langzamerhand wel weten. Maar rechters worden er niet mee opgeleid en kunnen er niet mee omgaan en dat geldt ook voor opsporingsambtenaren en officieren. Het wetboek van strafvordering kent het niet en bevat er dus ook geen protocol voor.
Het lijkt nodig dat het forensisch instituut een statistische afdeling krijgt en dat daar strafrechtelijk en statistisch opgeleide deskundigen komen die het strafonderzoek in voorkomende gevallen kunnen begeleiden. Vanuit die afdeling zou dan ook de informatie kunnen komen die de wetgever nodig heeft om het wetboek van strafvordering en de bijzondere bepalingen in andere wetten op dit punt aan te passen.
Karaktergetuigen waren in het strafproces vanouds tenminste zo belangrijk als getuigen t.a.v. de feiten. Wie door zijn omgeving als o.k. werd aangemerkt gold als zodanig voor de rechter de self-righteousness van alle betrokkenen was groot genoeg om kwaadaardig genoemd te wordendie de verdachte meestal zelf niet kende. Wie een slechte reputatie had bij zijn omgeving stond al met een been op het schavot of in het gevang. De karaktergetuigen zijn officieel uit het wetboek verdwenen maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Dat karaktergetuigen nu alleen indirect een rol spelen in het proces heeft het nadeel dat ze niet q.q. door de raadsman van de verdachte kunnen worden ondervraagd.
Men is statistisch bewijs tegen Lucia de Berk gaan zoeken omdat haar omgeving haar een beetje vreemd vond en op haar ging letten. Om die reden heeft de directie van het ziekenhuis tenslotte aangifte gedaan. Een paar verkeerde diagnoses van doodsoorzaken waren de aanleiding. Mogelijk waren de dosisfouten bij het medicijngebruik in het ziekenhuis oorspronkelijk verdonkeremaand, want dat zijn beroepsfouten die problemen kunnen geven met de nabestaanden en de verzekering. Een samenloop van omstandigheden, maar daarnaast toch ook een hele reeks technische fouten zowel bij het ziekenhuis als bij justitie. Als ik nog advocaat was zou ik met genoegen de procedure tegen het ziekenhuis en tegen de Staat der Nederlanden gevoerd hebben in deze zaak. De fouten zijn groot genoeg, de gevolgen zijn groot genoeg en de self-righteousness van alle betrokkenen was groot genoeg om kwaadaardig genoemd te worden. Ook op dat punt zouden bij het ziekenhuis en bij justitie maatregelen op hun plaats zijn en een schadevergoedingprocedure is meestal heel geschikt om daar de aandacht op te vestigen.
Als rechters niet meer objectief kunnen oordelen en zich mee laten slepen door een publieke verontwaardiging, zoals in dit geval, dan wordt de primaire dijk van de rechtsstaat ondermijnd.
Daar had Buruma meen ik aandacht voor horen te vragen.
Verschenen gisteren al op het eigen weblog van Toon
Reacties
# 1 Goe stuk Toon. Het is belangrijk dat bij voortduring wordt gewezen op het misbruiken, door officiële instanties, of het nu om individuele academici gaat of het OM of welke belangenorganisatie dan ook, van statistiek om het eigen gelijk 'aan te tonen'. Het is de Leidse hoogleraar Richard Gill geweest, die de manipulatie van gegevens in deze zaak vakkundig aangetoond en weerlegd heeft.
trias politica:
Goe stuk Toon. Het is belangrijk dat bij voortduring wordt gewezen op het misbruiken, door officiële instanties, of het nu om individuele academici gaat of het OM of welke belangenorganisatie dan ook, van statistiek om het eigen gelijk 'aan te tonen'. Het is de Leidse hoogleraar Richard Gill geweest, die de manipulatie van gegevens in deze zaak vakkundig aangetoond en weerlegd heeft.
Het zal mij benieuwen wat hij vindt van de recente zaak die Duitse wetenschappers hebben aangekaart, dat België mogelijk financiële data heeft vervalst teneinde te voldoen aan de EU begrotingscriteria. Zie o.a. http://www.idw-online.de/pages/de/news447239
04-nov 2011 , 02:44
# 2
toon kasdorp:
Dank. Dat verhaal over de logaritmische verdeling van cijfers, toegepast op de eurobudgetten is mooi, zou je een stukje over moeten schrijven.Kijk dan ook naar het aardige artikel dat te vinden is op http://www.fi.uu.nl/wiskrant/artikelen/282/282december_salm.pdf
04-nov 2011 , 04:41
# 3
trias politica:
Benford's law is me bekend. We gaan Richard Gill vragen om naar die eurobudgetten te kijken met Benford's theorema in het achterhoofd... Als die Duitsers hier gelijk hebben is dat een rel die de gehele wereld doet rocken..
04-nov 2011 , 11:07
Reageren is niet mogelijk op dit bericht.