Dit is num­mer 12 van de artikel­serie afge­leid van het boek Islamo­fobie? Een nuch­ter ant­woord. Deze afle­vering is geba­seerd op een deel van het hoofd­stuk Angst: sek­tarisch en van­zelf­sprekend geweld. Er zitten in dat hoofd­stuk nogal wat verwij­zingen naar de Moslim­Broederschap. Als gevolg van de veranderingen die de 'Arabische lente/Mohammedaanse herfst' teweeg hebben gebracht, is dat deel van de tekst in de afgelopen twee jaar op heel wat punten achterhaald geraakt. De positie van de Moslim­Broeder­schap is dramatisch versterkt. In een volgende editie van het boek zal meer aandacht besteed moeten worden aan de Broederschap. Hier heb ik voor wat dat betreft vooral geschrapt. De vanzelf­sprekendheid van geweld die hier aan de orde komt, is niet iets dat speciaal bij de Broederschap hoort.

»

Irshad Manji en Tarek Fatah, zijn (nog) niet vermoord. Hetzelfde geldt voor Ayaan Hirsi Ali. En zelfs Taslima Nasrin is nog in leven hoewel in demonstraties van duizenden mohammedanen om haar dood werd geschreeuwd en er door vrome Koranlezers een premie op haar hoofd gezet is. Nasrin probeerde in de Indiase deelstaat West-Bengalen een permanente verblijfsvergunning te krijgen, maar in 2008 werd ze door de regering het land uitgejaagd onder druk en dreiging van het mohammedaanse deel van de eigen bevolking. Haar misstap? In haar boek Schaamte (1993) had ze in detail de pogroms op de hindoeminderheid van december 1992 beschreven [1]. Ze is bovendien ex-mohammedaanse en feministe.

vermoord door dezelfde lieden waar­tegen mensen als Ibn Warraq
haar en ons waarschuwen

Rashad Khalifa en de Pakistaanse oppositieleider Benazir Bhutto hadden minder geluk. Over Bhutto kan ik kort zijn. De aanslag op haar leven bij haar terugkeer naar haar vaderland, die tientallen mensen het leven kostte, en de succesvolle moord­aanslag kort voor de parle­ments­verkie­zingen in Pakistan, zijn immers tamelijk uitgebreid in het nieuws geweest. Hier alleen de vermelding dat ze in haar boek Reconciliation: Islam, Democracy, and the West Robert Spencer op een valse manier wegzette als extremist. Dat deed ze door een citaat uit het voorwoord van een van zijn boeken aan Spencer zelf toe te schrijven. Daarop voortbordurend verweet ze hem vervolgens dat hij oordeelde op basis van geringe kennis van de praktijk in Pakistan. Dat voorwoord was echter geschreven door Ibn Warraq, pseudoniem van een ex-mohammedaan die hetzelfde Pakistan ontvluchtte en dus juist nogal veel kennis heeft van die praktijk! Hoe oneindig treurig om dat te lezen nu zij vermoord is door dezelfde lieden waartegen mensen als Spencer en Ibn Warraq haar en ons waarschuwen.

Khalifa studeerde in Cairo, Arizona en Californië en werkte onder andere als chemicus voor de multinational Monsanto. Hij schreef een hele serie boeken waaronder één dat volgens hem een onomstotelijk bewijs leverde voor het bestaan van Allah en voor diens auteurschap van de Koran.
Dat bewijs was het getal 19.

Hij kreeg dus, vanzelfsprekend, steeds meer doodsbedreigingen

Khalifa had allerlei berekeningen losgelaten op de Koran en uit allerlei sommetjes die hij maakte op basis van tellingen van het aantal letters, woorden en regels in het boek kwam steeds weer het getal 19. De Koran moest dus wel van Allah zelf komen en bovendien correct weergegeven door Mohammed en generatie na generatie perfect zijn doorgegeven. Wel moest hij voor dit bewijs eerst twee verzen schrappen uit hoofdstuk 9… Tsja.
Zijn numerologie kwam hem op veel kritiek te staan. Alleen al zijn tellingen van het voorkomen van allerlei woorden bleken volstrekt omstreden. Hij was onduidelijk over welke versie van de Koran hij had gehanteerd en hoe hij bijvoorbeeld überhaupt de Arabische woorden had onderscheiden. Met zijn benaderingswijze verwierp hij intussen wel alle mohammedaanse tradities naast de Koran zelf. Hij kreeg dus, vanzelfsprekend, steeds meer doodsbedreigingen. Zelf raakte hij juist steeds meer onder de indruk van zijn eigen vondsten en hij ging uiteindelijk zo ver te beweren dat hij een goddelijke boodschapper was die in de Koran al was aangekondigd. Zijn grootheidswaan bleek ook uit het feit dat hij een rechtszaak aanspande tegen de National Academy of Sciences omdat deze het boekje Science and Creationism uitgaf waarin uitgelegd wordt dat evolutie verklaard kan worden zonder god. Khalifa was dus een nogal verwarde geest. Maar wel een die aanhangers had. Tot op de dag van vandaag wordt zijn bewijsvoering nog met instemming aangehaald; zelfs in Nederland [2].

Begin 1990 [3] werd hij vermoord. De moordenaars van meneer 19 waren lid van de Fuqra-groep. Deze was betrokken bij meerdere aanslagen, onder andere op Shree Rajneesh, beter bekend als de Bhagwan. De groep was ook onderwerp van het onderzoek van Daniel Pearl, de journalist die beroemd werd doordat van zijn onthoofding in Pakistan een filmpje gemaakt werd dat door de moordenaars trots de wereld werd ingestuurd. Voordat Khalifa vermoord werd, had de politie in Colorado Springs bij recherchewerk in verband met een reeks diefstallen, een enorme hoeveelheid voor de sekte belastend materiaal gevonden, waaronder het plan om Khalifa te vermoorden. Dit werd doorgegeven aan de politie van Tucson die Khalifa waarschuwde. Een week later werd hij dood aangetroffen, om het leven gebracht met messteken, zoals in het plan al te lezen was geweest.

Is hij wel een gelovige?
Het geweld van de mohammedanen van de Fuqra-sekte en vergelijkbare groepen, gericht tegen mensen die zichzelf ook moslim noemen, is nauw verbonden met het begrip ‘takfir’.

Het originele takfir-dilemma

Dat begrip betekent zoiets als het tot ongelovige verklaren van een gelovige. Het begrip stamt uit de begintijd van het mohammedanisme maar is vooral bekend geworden via het werk van Ibn Taymiyyah. Deze man leefde rond 1300. Hij nam het op tegen de Mongoolse heerser van zijn tijd. In tegenstelling tot zijn vader en grootvader noemde die tiran zichzelf moslim. Voor mohammedanen geldt dat verzet tegen een (wereldlijk) alleenheerser moeilijk ligt indien deze mohammedaan is, hoeveel draagvlak hij heeft onder de bevolking speelt daarbij geen rol. Het originele takfir-dilemma: tegen de fundamentele mohammedaanse leerstelling van de eenhoofdige dictatuur ingaan of je onderwerpen aan het gezag van de buitenlandse overweldigers. De uitweg was het aantonen dat die heerser geen mohammedaan was, ook al beweerde hij zelf van wel. Taymiyyah nam die taak op zich [4].
Taymiyyah is in de twintigste eeuw weer actueel geworden door de moslim­broederschap. Dit genootschap werd opgericht nadat Kemal Mustafa na de

Abdullah gaf de regering de expliciete opdracht om te strijden tegen de ‘takfir-cultuur’

Eerste Wereldoorlog een einde gemaakt had aan het (Ottomaanse) kalifaat. De moslim­broeders voeren een deels ondergrondse, deels openlijke strijd tegen het bewind in een groot aantal landen, met name maar niet uitsluitend in landen met moham­medaanse meerderheid. De Egyptische overheid zette hun leidsman, de beruchte Yusuf Al-Qaradawi, het land uit. Sinds de 'Arabische lente' is hij er weer welkom. Ook in Jordanië zit de Broederschap tegenwoordig flink in de lift. De manier waarop in 2005 tegen ze werd opgetreden, geeft echter nog steeds een goede illustratie van het grote belang en -in dit verband nog belangrijker- de grote bekendheid met het begrip takfir in de mohammedaanse wereld. In de nasleep van de bomaanslagen van november 2005 gooide de Jordaanse overheid de Broederschapsparlementsleden in de gevangenis. De verant­woorde­lijkheid voor die bomaanslagen waarbij zestig mensen om het leven kwamen, werd opgeëist door Al-Qaeda en op onverteerbare wijze vergoelijkt door die parlements­leden [5]. Koning Abdullah stelde een nieuwe regering aan en gaf die de expliciete opdracht om te strijden tegen de ‘takfir-cultuur’.

Ongestraft vermoorden van familieleden als religieuze traditie
Een bepaalde cultuur bestrijden als regeringsprioriteit? Vreemd. Natuurlijk, wanneer mensen van een bepaalde politieke stroming of godsdienst elkaar voor rotte vis uitmaken, is dat geen zegen voor je land, het is niet beschaafd en het is ook niet goed voor de stabiliteit. Maar dat verklaart niet waarom hij de bestrijding van een 'cultuur' zo'n hoge prioriteit gaf. Vergelijk het met een denkbeeldige situatie in Nederland waarin VVD en D66 elkaar ervan zouden beschuldigen geen 'echte liberalen' te zijn, waarin de SP van de PvdA zou zeggen dat het geen echte socialisten waren of de SGP het christelijke karakter van de CDA aan de kaak zou stellen. Het is ondenkbaar dat in Nederland tegen zo'n achtergrond een regering als prioriteit het tegengaan van een cultuur van polarisatie of scherpslijperij zou meekrijgen of op zich zou nemen.
Maar om twee redenen gaat die vergelijking niet op. Jordanië is absoluut niet vergelijkbaar met Nederland.

Jordanië is een echt mohammedaans land. 92% van de bevolking is mohammedaan. Voor het parlement is vastgelegd dat 90% van de leden mohammedaan moet zijn. De macht in Jordanië is in handen van het Hashemitische koningshuis. Ze zijn er trots op directe afstammelingen te zijn van profeet Mohammed [6]. Vanuit de Jordaanse politiek worden initiatieven genomen om de mohammedanen tot samenwerking te brengen. Een deel van de rechtspraak is ook puur mohammedaans. In dit land worden niet alleen veel vrouwen slachtoffer van eerwraak maar worden de daders ook minimaal gestraft. Pogingen om hier verandering in te brengen zijn keer op keer gestrand. De BBC [7] rapporteerde in september 2003:
“Islamisten en conservatieven die de wet afkeurden zeiden dat daarmee het kwaad bevorderd zou worden en sociale waarden vernietigd.
Een ander wetsvoorstel -dat vrouwen zou toestaan te scheiden van hun man- werd verwezen naar een parlementaire commissie voor nadere beoordeling. (…)
Eerwraak in Jordanië heeft internationaal voor ophef gezorgd. Maar Jordaanse parlementsleden beweren dat strengere straffen in strijd zijn met religieuze tradities en het ondermijnend werkt voor het weefsel van de Jordaanse conservatieve maatschappij, waar mannen het voor het zeggen hebben. (…) Onder de bestaande wet krijgen mensen die schuldig zijn bevonden van eerwraakmoord vaak straffen van niet meer dan zes maanden cel.”
Zwaardere straffen voor mensen die vrouwelijke familieleden vermoorden zouden dus ‘religieuze tradities’ aantasten. (blz 96/97 van Islamofobie?)

Takfir van de samenleving
Het andere verschil is belangrijker. Takfirisme is onvergelijkbaar met conflicten in andere beschavingen waarbij mensen uit hun partij of kerk worden gezet. Beschuldigingen van deze aard zijn binnen het mohammedanisme immers altijd geassocieerd met moord. Dit stuk van Hassan Mneimneh, iemand die meent dat het verstandig is om een onderscheid te maken tussen islam en islamisme, geeft een goede beschrijving van die dreiging. Volgens de regels van de Arabische taal is het woord takfir nauw verwant met kufar, dat staat voor ongelovige. Takfir bedrijven staat dan voor het iemand tot ongelovige bestempelen, niet van mensen in het algemeen maar van mensen die door (wensen te) gaan voor volgeling van Mohammed. Dan gaat het om 'afvalligheid', van mening veranderen over de leer van Mohammed wanneer je die eerder onderschreef (of vanwege je afkomst verondersteld werd te onderschrijven). En daarmee komt het rijtje afvalligheid = 'land'verraad = doodstraf vanzelf in zicht.

an unrestrained license to kill

Om te begrijpen hoe bedreigend de cultuur van takfirisme is, dient men zich te realiseren dat na Ibn Taymiyya de wahhabieten, die nu nog de baas zijn in Saoedi-Arabië, dat principe van mensen tot niet-moslim verklaren, dat 'takfir bedrijven', hebben uitgebreid tot gewone stervelingen. En let op: dat is dus een vervloeking en moslims weten dat dat een vervloeking is en zijn er ook bang voor. (hier schreef ik daar al eens eerder over)
Mneimneh beschrijft het zo:

Takfirism further lifts the constraints imposed on the conduct of war by Islamic jurisprudence on the bases of scholastic discussions allowing their conditional rescission in certain scenarios. Takfirism, pushed to its full potential, is thus an unrestrained license to kill.

De bekendheid met de takfir-cultuur is zo wijd verbreid dat het eraan kan bijdragen dat zelfs takfirisme niet aan de kaak gesteld wordt als niet-mohammedaans, omdat dat op zijn beurt weer een vorm van takfirisme zou zijn. Wie deze fundamentele keuze tegen het vrije denken echter accepteert als onderdeel van een door hem verworpen maar evengoed wel degelijk bestaand onderdeel van de leer van Mohammed, werkt de facto mee aan het vernietigen van de kans op de realisatie van een fatsoenlijke invulling van die leer. (daarover schreef ik ook al eens eerder)

Noten
1) Een soort echo van het rapport van Edward Kennedy over genocide op Hindoes bij het ontstaan van BanglaDesh: Crisis in South Asia: A Report by Senator Edward Kennedy to the Subcommittee Investigating the Problem of Refugees and Their Settlement, Submitted to U.S. Senate Judiciary Committee, November 1, 1971, US Govt. Press. Citaat: “Field reports to the US Government, countless eye-witnesses, journalistic accounts, reports of International agencies such as the World Bank and additional information available to the subcommittee document the reign of terror which grips East Bengal (East Pakistan). Hardest hit have been members of the Hindu community who have been robbed of their lands and shops, systematically slaughtered, and in some cases, painted with yellow patches marked ‘H’. All of this has been officially sanctioned, ordered and implemented under martial law from Islamabad.”
2) Maar de strijd over zijn gedachtegoed is bepaald nog niet afgesloten. Bij het zoeken naar een afbeelding van meneer 19 stuitte ik weer op allerlei 'discussies' van uiteenlopende aard, om het maar eufemistisch uit te drukken.
3) De meeste informatie over Khalifa ontleen ik aan een artikel van de hand van Martin Gardner, die heel veel over allerlei interessante wiskundige vragen schreef. In aansluiting op de bespreking van Khalifa noteerde hij een groot aantal andere anekdotes over het getal 19 ! Skeptical Inquirer, Sept-Oct, 1997. Gardner laat niet na te vermelden wat de optelsom van de cijfers uit 1990 is!
4) Het is niet verrassend dat in die nieuwe context het streven naar een kalifaat tot op zekere hoogte werd ‘opgegeven’. De wahabisten die in Saoedi-Arabië de dienst uitmaken verwijzen ook naar deze man bij hun afwijzing van al te openlijk en al te assertief streven naar werelddominantie. Taymiyyah heeft ook een belangrijke rol gespeeld bij het taboe verklaren van de zogenaamde ‘Ijtijad’. Ijtijad betekent zoiets als interpreteren van de mohammedaanse bronnen.
5) Eén van die slachtoffers was de filmer Moustapha Akkad. De dood van Akkad, die een bruiloftsfeest bijwoonde, had iets wreed-ironisch omdat hij vooral bekend is geworden door een aantal buitengewoon gewelddadige horrorfilms (Halloween). Hij had daarnaast als (in het Westen) succesvolle filmmaker en vrome mohammedaan zijn best gedaan om propaganda te maken voor zijn geloof in zijn nieuwe vaderland, de Verenigde Staten. Geruchten dat in zijn eerste daarvoor bedoelde film iemand de rol van Mohammed zou vervullen, leidden echter tot een gijzelingsactie waarbij een bewaker om het leven kwam. Het bleken alleen geruchten zodat het bij deze ene moord bleef. Ook de tweede film die hij in dit kader maakte leidde tot hevige protesten, vooral uit Saoedi-Arabië. Akkad had weliswaar nauwgezet het taboe op afbeelden van Mohammed in de gaten gehouden maar had er niet op gerekend dat het afbeelden van een schaduw van Mohammed ook onder dit verbod viel.
6) Een wel vaker voorkomende claim in het Midden-Oosten. Het zou een hilarische claim zijn wanneer hij niet zo serieus opgevoerd werd. Mohammed had zonen en dochters bij verschillende van zijn vrouwen maar geen van zijn zonen kreeg zelf kinderen. De afstamming moet dus mede via de vrouwelijke lijn gelopen zijn. Wanneer de vrouwelijke lijn -in tegenspraak met de algemeen gangbare, maar idiote praktijk in grote delen van de wereld waaronder West-Europa- mee in overweging genomen wordt is vermoedelijk toch wel een meerderheid van de Arabieren afstammeling van de profeet. We hebben het immers over meer dan 50 generaties.
7) Over de hele linie is de BBC de laatste jaren buitengewoon onkritisch tegenover het mohammedanisme. Mark Thompson, directeur-generaal van de BBC, verklaarde in oktober 2008 zelfs dat over de islam anders gerapporteerd moet worden in de media dan over andere godsdiensten omdat moslims in zijn woorden een ‘etnische minderheid’ vormen. Begin 2012 werd deze lijn opnieuw bevestigd.
 

Deze serie begon op 8 januari 2012.