Gisteravond, 15 december 2011, hoorde ik toevallig Jeroen van der Veer, ex topman van Shell, praten over de huidige eurocrisis. Ik acht het oordeel van de heer Van der Veer doorgaans relevant. Ook nu was dat het geval.
Van der Veer noemde 4 maatregelen, die naar diens oordeel van belang waren om het vertrouwen van de financiële markten in de euro te herstellen. Ik herhaal ze hier in mijn eigen woorden.

»
Allereerst zou 'Europa' haar schuldenprobleem moeten oplossen. Van der Veer stelde, dat de plannen van de Europese regeringsleiders ná de jongste eurotop van 9 december, geen oplossing boden voor het probleem op korte termijn, dat de EU kampt met een gigantische schuldenberg. Ik ben het hartgrondig met de heer Van der Veer eens in deze.

Vervolgens wees Van der Veer er op, dat de knoflookstaten een wel erg royaal beloningsbeleid hebben gevoerd voor hun ambtenaren apparaat. Tientallen procenten per jaar gingen de ambtenaren uit de Zuid-Europese regionen er sinds de invoering van de euro op vooruit, daar waar de lonen in euro-leider Duitsland slechts met 7% gestegen waren. Ook hier ben ik het volkomen met de heer Van der Veer eens en prijs ik hem om dit terechte aspect te noemen.

Als derde punt noemde Jeroen, dat aan de markten duidelijk moet worden gemaakt, dat alle landen van de muntunie kunnen rekenen op een 'suikeroom'. En die suikeroom zetelt in Brussel. Daarmee bedoelde hij, dat de markten moeten weten, dat wat er ook gebeurt, de Europese Unie wel garant zal staan voor de eventuele verliezen die de private sector zou oplopen mochten er financiële problemen ontstaan bij sommige individuele lidstaten. De markten moesten weten, dat er altijd een (financieel) vangnet zou zijn. Betaald door u en mij, maar dát zei hij er niet bij.

Tenslotte wees de heer Van der Veer er op dat het nodig was, dat er een informele leider zou opstaan binnen Europa, die als hoofd brandweer commandant het voortouw diende te nemen en de brandblussende troepen wist te dirigeren. Voor die rol had hij brandweer commandante Merkel op het oog.

Overigens noemde Van der Veer dat leiderschap pas informeel, nadat onze Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, de heer Kamp, hem er op had gewezen, dat in de huidige Unie het niet erg voor de hand liggend zou zijn om een staatshoofd van één van de 27 deelnemende landen formeel die rol toe te kennen, doch dit terzijde.

Snijden deze vier maatregelen hout ? Zullen de maatregelen van Jeroen leiden tot herstel van vertrouwen ?

Ik denk het niet.

Ten eerste zal die 'suikeroom' geen wezenlijke gedragsverandering bewerkstelligen in de knoflook landen (nog los van de overweging naar de rechtvaardigheid dat wij dienen te betalen voor de losbollen uit die regionen).
Maar misschien belangrijker nog, dient de vraag te worden gesteld of er nog wel sprake is van een 'suikeroom'. De nog gezonde landen, met als belangrijkste geldschieter onze neef uit Berlijn , kampen inmiddels zelf met oplopende staatsschuld quota's en oplopende rentekosten.

Vervolgens is het maar de vraag of het spreken van één stem door de muntunie, door Frau Merkel, wel op applaus uit Parijs kan rekenen. Wie de gedragingen van le petit napoleon in deze crisis heeft gadegeslagen kan zich toch moeilijk aan de indruk onttrekken dat hij het bekende 'Franse haantje' geen eer aandoet.

Tenslotte is het zo, dat het pleidooi van de 'suikeroom' in feite neerkomt op het aanzetten van de geldpersen in Frankfurt. Waar anders zou Merkel de benodigde honderden miljarden vandaan moeten halen om de liegende en bedriegende lidstaten in het gareel te kunnen houden ?
En juist dat aanzetten van die geldpers ligt niet zo jofel bij onze Oosterburen. Kortom, dat gaat hem niet worden.

De four-pack van Jeroen biedt dus geen soelaas. Maar wat nu ?

In plaats van louter symptoombestrijding zou eens de vraag gesteld moeten worden of 'Europa' wel zoveel baat heeft bij een Verenigde Staten van Europa. Is het wellicht niet verstandiger om die plannen voorlopig in de ijskast te zetten, totdat duidelijk is dat de respectievelijke lidstaten in meer of mindere mate een gelijkwaardige economie hebben ?

Of wil men aankoersen op een beleid waar de rijke landen generaties lang zullen betalen voor het falen van de fraudeurs ?

Vertrouwen, heer Van der Veer, moet men verdienen. Niet alleen als individu, maar ook -en vooral- als overheid. Ik geef u op een briefje, dat de financiële markten elk initiatief, dat de illusie van een federaal Europa in stand wil houden, zullen afschieten als onrealistisch en ongewenst.

Die markten kijken namelijk ook naar wat er leeft onder de bevolking en beseffen terdege, dat de huidige regeringsleiders zomaar kunnen worden weggestemd bij een volgende democratische verkiezing. Dát veroorzaakt hun onzekerheid.
Het komt me toch voor dat de oplossing van deze crisis wat genuanceerder ligt en ook een wat genuanceerdere aanpak vergt dat uw vierpunten plan.

Trias, 16-12-2011

Naar reageerveld

Reacties

# 1

Ester Losita:

Het krampachtig vasthouden aan de eenheid van de Eurozone heeft nu al geleid tot het dalen van de Euro t.o.v. de dollar. Want als de deelnemende staten niet zelf kunnen devalueren, dan zal de euro als geheel moeten devalueren.

Deze waardedaling zal doorgaan net zo lang tot óf de mediterrane landen een begrotingsoverschot vertonen op de balans (dat verwacht ik niet de eerste 5 tot 10 jaar) óf de Noordeuropese staten niet meer in staat zijn om de verliezen van de mediterrane landen aan te vullen.

Gezien de politieke belangen is het laatste scenario het meest waarschijnlijk. In dat geval zal de euro blijven dalen, want de productiviteit in de mediterrane landen kan niet in enkele jaren opgekrikt worden tot het niveau van Noord-Europa (zie dit artikel: http://www.islamofobie.nl/index.php/blog/meer/ondergang_euro_onvermijdelijk/

Als de dollar en de euro weer 1:1 staan in waarde, net als tien jaar geleden, gaat Noord-Europa weer flink exporteren - en verdient genoeg om de verliezen aan te vullen. Althans voorlopig.

17-dec 2011 , 10:50

# 2

trias politica:

Ester, misschien hadden bepaalde groepen wel belang bij een depreciatie van de euro. Nee, namen niemen is niet nodig..

De eerlijkheid gebiedt te zeggen, dat Van der Veer in dat interview wees op een gelijkbenige driehoek bestaande uit politiek, burger en bedrijfsleven. Alle drie hebben een rol te vervullen. Het jammerlijke is, en dat is ook mijn kritiek bij diens 4 punten plan, dat de rol van de burger onderbelicht blijft. Terwijl men toch de vraag kan stellen: wie betaalt dit allemaal eigenlijk ?
En dan zeg ik: wie betaalt, bepaalt.

Nederland stelt zich daarin onbegrijpelijk timide op. We zijn op Luzemburgna de grootste netto betaler per hoofd van de bevoking aan de roompotten van Brussel en mondiaal de 16e economie. Binnen de EU de 2e, als we niet louter naar GDP kijken, maar ook de nationale schuldquote, financiële gezondheid en pensioenreserves meenemen.

17-dec 2011 , 12:56

# 3

tipo:

Die Suikeroom zetelt niet in Brussel, maar (excusez les mots) in de balzakken en baarmoeders van Nederlandse belastingbetalers en in de pijlen van Cupido (om nog enige romatiek te behouden).

Er is dus helemaal geen suikeroom. Er is alleen een pyramidespel van schulden die nooit afbetaald kunnen worden. Daar wordt geld mee verdiend dus zijn er partijen die belang hebben bij de groei van schulden: Banken. Door middel van het reproduceren van schulden met steeds dezelfde belastingbetalers als onderpand hebben de banken hun hand overspeeld. Ze zijn er te lang en te veel mee doorgegaan. De schulden moeten dus niet verder vermenigvuldigd worden door virtuele suikerooms aan te wijzen of door alles op een hogere schaal nogmaals de vernieling in te brangen, maar die schulden moeten gedeeld worden. Dat wil zeggen: afbetaald of afgestempeld, zonder dat er nieuwe schulden bijkomen voor de volgende generatie. Daarom zal economische krimp, met het voordeel van meer tijd en ruimte, beter doordacht moeten worden in het komende decenium.

Dat kan niet binnen een eenheidsmunt, waar de periferie te nadrukkelijk parasiteert op de kern. Of eigenlijk: Dat kan niet in een muntunie waar de banken die hun hand in de periferie hebben overspeeld en deze nu ophouden bij de kern.

Die banken moeten dus hervormd worden en dat doen ze niet vanzelf. Daarvoor moeten er velen failliet.

18-dec 2011 , 01:02

# 4

trias politica:

@ tipo, inderdaad, die suikeroom, dat zijn wij. De kruik met wijn gaat net zo lang te water tot zij barst..

18-dec 2011 , 01:11

# 5

tipo:

@Trais

Ben bang dat vooral onze oogappeltjes als suikerooms worden gezien. De stappen die voorgesteld worden om die schulden fuik in te zwemmen zijn allemaal onomkeerbaar en slechts in 1 richting te nemen: Meer schulden.

Er is geen enkele politieke oplossing die in werkelijkheid leidt tot minder schulden. Opvallend nietwaar?

18-dec 2011 , 01:17

# 6

trias politica:

Jawel Tipo, er is wel een politieke oplossing, maar DIE politieke oplossing durft niemand aan omdat het lef vereist.

18-dec 2011 , 01:51

# 7

Ester Losita:

@ Tipo:

Als de mediterrane landen uit de eurozone stappen, kunnen ze devalueren. De noord -europese banken blijven dan zitten met schulden die pas over veel langere termijn afbetaald kunnen worden, maar dat is geen uniek probleem, banken hebben wel vaker schulden die ze in een keer doorschuiven naar de kosten vanwege oninbaarheid.

Echte hervorming van de banken lijkt mij in dat geval onnodig. Blijft over de rol van politici: die is doorslaggevend in het hele verhaal omdat de EU een politieke beslissing was terwijl de EEG hoofdzakelijk op economische samenwerking gericht was.

18-dec 2011 , 11:51

# 8

trias politica:

@ ester, dat doorschuiven naar de kosten zoals u dat noemt kan niet onbeperkt. Veel grote banken zullen dan door hun kapitaalratio's zallen en insolvabel worden. Daarom wees Tipo er op dat er maar wat banken failliet moeten gaan, om het puin te ruimen zogezegd.

Echter, dat wordt nu al maandenlang voorkomen door de ECB, die waardeloos schuldpapier opkoopt en op haar balans zet. Afboeking geschiedt onder gelijktijdige bijdrukking van geld. Tot dan toe blijft de geldhoeveelheid gelijk en is er (nog) geen sprake van inflatie. Dat wordt anders als er leningen moeten worden verstrekt ter financiering van de geldbehoefte van lidstaten. In dat geval is er sprake van nieuw geld, veelel tegen een hogere rente dan voorheen het geval was. Dit veroorzaakt inflatie, en, belangrijker nog, door de geëiste forse bezuinigingen ook nog eens stagnatie van de economieën. We hebben dan te maken met het slechtste van twee werelden: stagflatie. Inflatie in combinatie met een stagnerende economie.

De politiek wil er niet aan om (systeem-) banken te laten failleren, omdat ze bang zijn dat dan het gehele financiële systeem ontspoord, waarbij de ellende niet te overzien is. En ze kiezen dus voor de oplossing van het bijdrukken van geld om tijd te kopen. Tijd die de banken nodig hebben om hun schulden weg te boeken of te herfinancieren. De oplossing die 'Europa' daarbij heeft gekozen is de troefkaart van het IMF, waarbij het de bedoeling is dat de BRIC-landen ook zullen meebetalen. Zo wordt de schuldenberg van iedereen. Ook de uitgifte van eurobonds voor de eurozone landen passen perfect in dit politieke plaatje. En Van der Veer zet ook in op die kaart.

Mijn technisch-financiële bezwaren hiertegen heb ik in vele, vele artikelen uitgelegd. Mijn politieke bezwaar is, dat de stem van degene die het allemaal moet opbrengen, de burger, niet wordt gehoord. Sterker nog, die wordt ongevraagd een soort super overheid van ongekozen bureaucraten opgedrongen, waar ze geen enkele affiniteit mee hebben. Daarom gaat het niet werken.

18-dec 2011 , 12:30

# 9

tipo:

@Esther Losita
Als de zuidelijke landen uit de Euro stappen gaan hun eigen banken failliet en zullen enkel de levensvatbare delen genationaliseerd of door andere banken overgenomen worden. De niet-levensvatbare delen zullen door de aandeelhouders als verlies ingeboekt moeten worden. Alleen zo wordt de schuldenberg kleiner.

De oplossing die nu wordt voorgesteld is een verergering van de problemen. Als iedereen verantwoordelijk is voor alle schulden, dan is niemand verantwoordelijk. De politici niet, de banken niet en ook de burgers niet. Dan zal de belastingontduiking in Nederland en Duitsland een aanzienlijke volkssport worden, omdat Nederland en Duitsland de concurentie met Italie, Spanje en Griekenland moet aangaan, om wie het ergst kan parasiteren op de kern. Die negatieve spiraal van toenemende corruptie, freeloadership en parasitering zal een cultuuromslag in Nederland en Duitsland worden. Maar we kunnen niet anders als we moeten convergeren naar Italiaans model.

De reden dat we moeten convergeren naar Italiaans model is vanwege die 'onherroepelijke' eenheidsmunt en omdat Italianen niet kunnen convergeren richting Duits model. Wij kunnen echter wel makkelijk 25% belasting ontduiken en net zo een boekhouding als Italie krijgen. Nog even en Nederland heeft ook een staatsschuld van 120% BNP en de balastingmoraal wordt hier Italiaans en het corruptie niveau wordt hier Grieks.

We zijn al zo ver afgegleden dat serieuze CEO's hun bloedeigen kinderen als suikeroom zien, als ware de heer van Veer een echte Zigeunerbaas, dus dan is belastingontduiking en corruptie nog maar een klein stapje naar de eenheidsstaat Euroland.

18-dec 2011 , 01:32

# 10

toon kasdorp:

@ Ester, Trias, Tipo,
In Spanje zijn de regio's Madrid en Barcelona de gebieden met de grootste schulden. Tegelijk dragen ze het meeste bij aan wat er in dat land nog aan welvaart over is. Idem in Italië: de schulden zitten voor een groot deel in het productieve Noorden. Het begrip schuld is te abstract. Er zijn productieve en consumptieve schulden en het probleem zit bij de laatste soort. Verder is de kern van het financiële probleem het verlies van vertrouwen in het geldsysteem, vooral in de euro. Daar lig geen negatieve handelsbalans aan ten grondslag maar een gebrek aan doortastend optreden in de eurozone. Dat is een politiek gebrek dat niet zal worden opgelost voor we het tegenwoordige onwerkzame apparaat in Brussel hebben vervangen door iets dat wel vorm kan geven aan de Europese samenwerking.

26-dec 2011 , 03:22

# 11

trias politica:

Hallo Toon, heb jij een link ? Hier een verwijzing naar een artikel van mijn hand, van begin dit jaar op A7 over de Spaanse banken- en vastgoed sector.
Tevens heb ik begrepen, dat ook de regione Cordoba een 'tekort' had van 2 miljard (!) euro aan onbetaalde rekeningen (dat was in april). Hoe erg moet het dan in Madrid en Barcelona zijn ? Tja, socialisten kunnen goed spenderen...
Hier de link:http://archief.artikel7.nu/?p=48720

26-dec 2011 , 04:10

Uw reactie:

Reageren is niet mogelijk op dit bericht.

Terug naar begin artikel