Voortschrijdend inzicht
Vorige week kwam het boek Geert Wilders. De Tovenaarsleerling van Meindert Fennema, dat ruim een jaar geleden het licht zag, weer in de aandacht van de media dankzij een column van Kustaw Bessems in De Pers.
Omdat het NCRV-radioprogramma Lunch! interesse toonde in mijn mening over de ontstane ophef, schafte ik het boek aan, tegen gereduceerde prijs(!), en belandde het in een klap bovenop een stapeltje te lezen boeken.
» Over die belangstelling van de zijde van de radio hoorde ik pas de dag voor de uitzending. De avond ervoor had ik het boek zelf nog niet gelezen maar wel wat teksten erover en ik had wat TV-stukjes bekeken van net na de presentatie van het boek. Ik had zodoende gezien dat Knevel en Van den Brink onmiddellijk na het uitkomen al precies datgene aan de orde gesteld hadden wat Kustaw Bessems nu naar voren bracht. Dat vertelde ik ook aan de NCRV-journalist, die ik twee uur voor de uitzending van het programma aan de lijn kreeg. Ik weet niet of die opmerking van mij daarvoor de reden was, maar het item werd geschrapt uit het radioprogramma.
Inmiddels had ik ook al wat gelezen in het boek en daarna ben ik maar verder gegaan. Het is een heel raar boek. Het is geschreven door iemand die aan de UvA hoogleraar is in het vak politicologie. Omdat dit boek bovendien nog op de officiële universiteits-pagina van de UvA vermeld staat als het laatste werk van de hoogleraar, denk je te maken hebben met een wetenschappelijke publicatie: een politicoloog die over een politicus schrijft. Die verwachting wordt echter niet waargemaakt. Helemaal niet. Het bleek hier te gaan om een werkstuk dat het midden houdt tussen een historische roman, een kloeke pennenvrucht van een onderzoeksjournalist en een politiek pamflet.
Sluw
Kustaw Bessems zette nog eens de schijnwerper op het fictie-karakter van het boek. Op TV bekende Fennema terwijl hij er geheimzinnig bij keek. Ik geef nog een voorbeeld dat Bessems nog niet noemde. Het gaat over de bruiloft van Geert Wilders in Boedapest (p 19).
Wilders zag daar hoe de feestgangers werden bediend door monniken in bruine habijten. Hij schrok van het contrast tussen het mondaine karakter van de feestelijkheden en de klerikale travestie van de obers.
Ik ben er vrij zeker van dat Fennema dit gewoon uit zijn duim gezogen heeft. In zijn verantwoording schrijft hij echter mijn dank gaat ook uit naar een aantal personen die om veiligheidsredenen anoniem willen blijven
Ik kan me daar niets bij voorstellen. Zal op zich ook wel weer fantasie zijn. Wel sluw van Fennema. We weten absoluut zeker dat hij bovenstaande niet van Wilders zelf gehoord heeft, maar door deze truc kan ik nu niet met 100% zekerheid beweren dat hij het uit zijn duim gezogen heeft.het boek is dus wat mij betreft vooral een politiek pamflet. De boodschap ervan is in een zin samen te vatten Hij kan dit immers wel gehoord hebben van zo'n ober die natuurlijk doodsbang is dat de knokploegen van Wilders bij hem langs komen wanneer bekend zou worden dat hij een boekje heeft opengedaan over het huwelijksfeest…
Een mooi genre wel, de historische roman: 'het zou waar gebeurd kunnen zijn'. Kandidaat voor verfilming. Dat laat Fennema zelf ook trots weten via de afdeling voorlichting van de universiteit. Wel een beetje gek eigenlijk -eufemistisch uitgedrukt- om een historische roman te schrijven over een politicus die nog zeer actief is en waarschijnlijk het hoogtepunt van zijn politieke carriere nog niet eens bereikt heeft. Het is wel een nuttig hulpmiddel voor wie in de toekomst een biografie zou willen schrijven van Geert Wilders. Ongeveer zoals wikipedia ook een handig eerste beginnetje vormt voor wie iets wil gaan onderzoeken over een bepaald onderwerp, zelfs wanneer dat een controversieel onderwerp is.
Geen smoesje
Maar het boek is dus wat mij betreft vooral een politiek pamflet. De boodschap ervan is in een zin samen te vatten: Wilders is een politicus met verwerpelijke ideeën, maar demoniseren hoort niet thuis in onze maatschappij.
Dat laatste deel van de zin is overigens geen slap smoesje van Fennema: hij was een van de eerste linkse mensen die het in die zin ook opnam voor Hans Janmaat. En vrij krachtig ook. Als wikipedia op dit punt betrouwbaar is, heeft Janmaat hem om die reden zelfs zijn persoonlijke archief ter beschikking gesteld. In De tovenaarsleerling is hij op diverse plaatsen zeer uitgesproken in zijn kritiek op de linkse haat. Mohamed Benzakour krijgt er -terecht- ongenadig van langs.
Kennelijk had Benzakour gehoopt dat de moord op Van Gogh ook Hirsi Ali tot zwijgen zou brengen. (…) Beiden waren verbaasd dat Benzakour wegkwam met deze verholen oproep tot een nieuwe aanslag
Fennema's homepage op de universiteits-webstek bevat ook een soort briefwisseling met een collega politicologie die, onder het kenmerk 'essay' (sic), gepubliceerd is in het oude weekblad de Groene Amsterdammer. Fennema is daarin zeer openhartig over het wereldje van de politicologie. Hij beschrijft het op een manier die nauwelijks minder vernietigend is dan de teksten van Martin Bosma, alleen is hijzelf daar dan een soort witte raaf. Of eenoog onder blinden.
Het 'essay' eindigt als volgt:
"Tegenwoordig kan iedere boerenlul hoogleraar worden en schrijven in bewoordingen die in een gemiddeld Bouquet-reeksje niet zouden misstaan", stelt Aaf Brandt Corstius met afschuw vast, en Anil Ramdas schrijft: "Wat kun je anders zeggen van de meeste Telegraaf-lezers, sbs6- en rtl-kijkers en pvv-stemmers dan dat ze plat, vulgair, ordinair en ongemanierd zijn."
We leven in een tijd waarin de meeste Telegraaf-lezers, sbs6- en rtlkijkers zich niet meer straffeloos laten beledigen door mensen die zichzelf als elite beschouwen. Het lijkt me goed dat ook de lezers van De Groene Amsterdammer daar nota van nemen.
Neem goede nota van het verschil in de beide rijtjes!
Op een best wel knap verhulde manier weet hij hier in één zin afstand te nemen van zowel Ramdas cs als van het PVV-electoraat!
Verwerpelijk
Dat Fennema niets moet hebben van de politieke ideeën van Wilders is zijn goed recht, maar het is ook logisch dat Wilders niet heeft willen meewerken aan de totstandkoming van dit boek. Met zijn politieke ervaring en instinct zag natuurlijk al van mijlenver aankomen dat het een anti-PVV-boek zou worden. Dat karakter ligt er alleen niet zo dik bovenop als bij de gemiddelde Hirsi Ali hater in dienst van de Vara of de NOS.
Het meest duidelijk komt het tot uiting in de manier waarop het boek weergeeft dat de houding van Geert Wilders tegenover de leer van Mohammed in de loop van de jaren negatiever is geworden. Dat er ook twee redenen bestaan voor verandering van standpunt die juist wijzen op integriteit blijft buiten beschouwingDat die houding veranderd is krijgt veel nadruk. Waarom die houding veranderde niet. Over dat waarom wemelt het echter van de suggesties dat het eigenlijk een gevolg is van de dreigementen aan zijn adres en wat het met een mens doet wanneer die zo'n leven moet leiden als hij. Fennema roept als het ware sympathie op voor de persoon Wilders om zo zijn boodschap onder de mat te kunnen schuiven: Je kunt het hem niet kwalijk nemen dat hij zo raar praat over de islam: verplaats je maar eens in zijn bedreigde positie. In een moeite door heeft hij daarmee Wilders gereduceerd tot onmondig en niet verantwoordelijk voor zijn standpunten: hij is alleen maar slachtoffer. Het trucje dat andere linkse politici (F noemt zichzelf links) toepassen op de daden van jeugdige criminelen , gebruikt Fennema voor de standpunten van Wilders. Sluw wel.
Intussen blijft daarmee over als politiek-inhoudelijk verwijt in de richting van Wilders het feit dat zijn houding veranderd is. Wanneer je, zoals Fennema doet, niet serieus stil staat bij de redenen van die verandering van standpunt blijft de suggestie dat het een teken van onbetrouwbaarheid is of nog erger: exploiteren van ongefundeerde angst om stemmen te winnen.
Dat er ook twee redenen bestaan voor verandering van standpunt die juist wijzen op integriteit blijft buiten beschouwing. Ik doel natuurlijk op veranderingen in de werkelijkheid en voortschrijdend inzicht op basis van meer informatie. Beiden zijn hier aan de orde.
De haat tegen Wilders en tegen het Westen is niet alleen een reactie op uitlatingen van Wilders en militair optreden van de VS.
De politieke islam heeft in de afgelopen 90 jaar drie keer een krachtige impuls gekregen: door twee nederlagen en een overwinning. Het Ottomaanse sultanaat/kalifaat werd beëindigd. Een jaar of vijftig later leden de Arabische landen een verpletterende militaire nederlaag tegen Israël, juist toen het socialistische secularisme er bloeide. Een jaar of veertig later volgden de succesvolle aanvallen van Al Qaeda. Die hebben overal op de wereld voor inspiratie gezorgd voor de fanatiekste volgelingen van Mohammed. Wilders en velen met hem, zien de afgelopen 5 a 10 jaar niet ineens dat op tal van plaatsen de theocratische haat tegen vrijheid en de heilige oorlogszucht groeien: die verschijnselen groeien daadwerkelijk.
Daarnaast heeft Wilders zich in de loop van de jaren verder verdiept in de leer van Mohammed. Net als bij iedereen die dat zonder vooroordeel en wensdenken doet, is daardoor zijn afwijzing sterker geworden.
Dat geldt ook voor mij. In een tweede stukje met dezelfde titel zal ik daar binnenkort nog op terugkomen. Dat gaat met name ook over het referendum van 2005 over de Europese grondwet.
Reacties
# 1
propagandhi:
Met aandacht dit stuk gelezen. Overigens is de schrijven van het boek niet "Hans" Fennema, maar Meindert Fennema.
04-dec 2011 , 06:28
# 2
Frans Groenendijk:
Bedankt. (aangepast)
04-dec 2011 , 06:32
# 3
propagandhi:
*schrijver*
04-dec 2011 , 07:09
# 4
trias politica:
Frans, een van je beter geschreven stukken. Ook met de inhoud is niets mis. Helaas voor Fennema is sluw niet hetzelfde als slim: eerlijk duurt het langst.
04-dec 2011 , 09:49
Reageren is niet mogelijk op dit bericht.