Wodka en het moederfonds
Demografische ontwikkelingen
Beslist een van de zwakke kanten van mijn teksten is dat ze vaak te lang worden. Met dit korte stukje wil ik eigenlijk vooral aandacht vragen voor het zeer grote belang van demografische gegevens en ontwikkelingen, de complexiteit van die gegevens en ontwikkelingen zelf, en de betekenis ervan voor de economische vooruitzichten.
Dat doe ik via enkele linkjes en een enkele opmerking over de context ervan. De afbeelding is de aandachtstrekker van een stuk op de webstek Global Economy Matters. Die webstek is een van de vele projecten van de zeer goed geïnformeerde, zeer actieve, linkse macro-econoom Edward Hughes. Tot voor enkele jaren geleden zag het er naar uit dat Rusland voor wat betreft demografische ontwikkelingen stervend was. Het stuk gaat over de verrassende ombuiging van de zeer negatieve trend in de 'vruchtbaarheid' van de Russen.
» Als het stuk iets duidelijk maakt is het dat je heel erg moet uitkijken niet te generaliseren over (groepen) landen. Rusland heeft bijvoorbeeld te maken (gehad?) met een uniek groot verschil in levensverwachting tussen mannen en vrouwen, vooral sinds de omwenteling van 1989.
Er valt heel veel over te zeggen en speculeren en ik ben ook geneigd hier direct nog weer meer over te schrijven, maar ik houd me in. Toch nog wel twee opmerkingen.
De auteur van het stuk, Claus Vistesen, plaatst grote kanttekeningen bij het succes van de meer-kind politiek. In plaats van een gevolg in enkele jaren tijd zijn er ongeveer een miljoen kinderen extra geborenvan zeer rechtstreekse bevolkingspolitiek kan de groei ook te maken hebben met een 'piekje' in het aantal vrouwen van de juiste leeftijd of de verbetering van de economie en vooruitzichten. Nog groter zijn zijn vraagtekens bij de houdbaarheid van de trend. Hij miskent daarmee in mijn ogen het psychologische effect. In 2000 werden nog geen 1,3 miljoen kinderen geboren, terwijl er bijna een miljoen mensen meer overleed. In 2006 werden er bijna 1,5 miljoen kinderen geboren en het jaar daarop meer dan 1,6 miljoen. Door het focussen op trends en grafiekjes verdwijnen de absolute aantallen uit het oog: in enkele jaren tijd zijn er ongeveer een miljoen kinderen extra geboren, voldoende om hier en daar het straatbeeld wat te beïnvloeden.
Wodka en sigaretten zouden doorslaggevend zijn voor de hoge sterftecijfers. Ook daarbij wordt het psychologisch effect onderschat. Een sterke toename van de invloed van wodkagebruik is geen natuurverschijnsel en kan daarom niet geaccepteerd worden als ultieme verklaring.
Mijn tweede opmerking gaat over de ondoorzichtigheid van de data. Wanneer u de link van het woordje vruchtbaarheid volgt, wordt snel duidelijk dat die Total Fertility Rate werkelijk een héél ander soort gegeven is dan, bijvoorbeeld, het aantal daadwerkelijk geregistreerde geboortes per duizend inwoners. Wanneer je de wiki-pagina over de TFR per land aandachtig bekijkt zie je ook verschillen tussen de cijfers van de drie bronnen die moeilijk helemaal te verklaren zijn op basis van het verschil in de tijdvakken.
Letland
Mijn tweede link gaat naar een presentatie van Edward Hugh zelf. Volgens de titel gaat die powerpoint over Letland, maar de gegevens over de ontwikkelingen in dat land gebruikt Hugh eigenlijk als een kapstok voor beschouwingen over verschillen en overeenkomsten tussen meerdere landen binnen en buiten Europa.
Kort daarvoor had hij een vergelijkbare slideshow over Portugal gemaakt. Via Facebook plaatste ik wat kritiek -vooral op zijn immigratiestandpunt- en het lijkt wel alsof hij zich die ietwat heeft aangetrokken (Dat is minder onwaarschijnlijk dan het misschien lijkt: online ken ik hem al heel lang, en deze vriendelijke man staat beslist open voor argumenten, ook wanneer die van mij komen).
Zelf schreef ik hier een wat uitgebreider stuk over het onderwerp demografie.
Zowel hier als op de webstek Keizers & Kleren wil ik binnenkort wat aandacht besteden aan enkele werkstukken van Ewald van Engelen. Dan komt dat "niet generaliseren over (groepen) landen" terug.
Reacties
# 1
Jarre:
Dit schrijfsel is net zoiets als het verlekkerd kijken naar het diner en te horen krijgen dat je vooralsnog alleen het servet in handen krijgt.
02-aug 2012 , 05:11
# 2
Frans Groenendijk:
Geduld is een schone zaak @Jarre. Maar: ik vat de opmerking ook op als aanmoediging. Het stuk voor Keizersenkleren.nl hoop ik morgen af te ronden. Dat gaat nauwelijks in op demografische gegevens. Het erop volgende stuk hier op weblog wel.
02-aug 2012 , 05:24
# 3
Jarre:
Bedankt voor uw reactie. Ik wacht op de komende artikelen. ;-)
04-aug 2012 , 01:23
Reageren is niet mogelijk op dit bericht.